ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

Είναι δύσκολο κανείς να πιστέψει πόσο έχουν αλλάξει οι χρηματιστηριακές συνθήκες τα τελευταία δύο χρόνια. Η πανδημία ώθησε τις κεντρικές τράπεζες να μηδενίσουν τα επιτόκια και να αυξήσουν την ρευστότητα της αγοράς σε επίπεδα ρεκόρ. Σε αυτό το τοπίο υψηλής ρευστότητας και μηδενικών (risk-free) αποδόσεων το ράλι στις μετοχές και στα υπόλοιπα high-risk assets ήταν απόλυτα λογικό και αναμενόμενο. Όπως απόλυτα λογική και αναμενόμενη ήταν και η διόρθωση που είδαμε πρόσφατα. Ας μην ξεχνάμε ότι από τα χαμηλά του Μαρτίου 2020 είχε πραγματοποιηθεί μια πολύ μεγάλη άνοδος στις διεθνείς αγορές χωρίς την αντίστοιχη διόρθωση. Θα ξεκινήσουμε αναλύωντας το μακροικονομικό τοπίο.

Μακροοικονομικό Τοπίο

Διεθνώς, η οικονομική ανάπτυξη για το έτος που διανύουμε είναι σημαντική. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στα πρώτα δύο τρίμηνα του 2021 το ΑΕΠ των ΗΠΑ αυξάνει άνω του 6%, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ανάπτυξη είναι αρκετά πιο συντηρητική. Όσο αφορά την ανεργία, παραμένει υψηλή αλλά με τάσεις βελτίωσης. Η ανεργία σήμερα στις ΗΠΑ είναι λίγο πάνω του 5% ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση κοντά στο 7%.

Το μεγάλο πρόβλημα όμως σήμερα για τις Δυτικές Οικονομίες είναι ο πληθωρισμός. Ιστορικά, η υπέρ-προσφορά χρήματος οδηγεί μετά από λίγο καιρό σε υψηλό πληθωρισμό. Μέχρι στιγμής είχαμε δει το πρώτο αλλά όχι το δεύτερο. Σημειώνεται ότι o πληθωρισμός προκύπτει από το γινόμενο της προσφοράς χρήματος επί την ταχύτητα που κινείται το χρήμα στην αγορά. Καθώς λοιπόν η ταχύτητα που κινείται το χρήμα αυξάνει (money velocity), ο πληθωρισμός αρχίζει να δείχνει τα δόντια του. Το έναυσμα δόθηκε από την πρόσφατη αύξηση των τιμών των καυσίμων. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι πριν από το ράλι στις τιμές των καυσίμων ο ετησιοποιημένος πληθωρισμός στην Ευρωζώνη ανήλθε στο 3,4% τον Σεπτέμβριο. Συνεπώς, ο πληθωρισμός που θα δούμε τους επόμενους ενδέχεται να σπάσει όλα τα ρεκόρ.

Ο πληθωρισμός απειλεί τις αγορές καθώς μπορεί να επιταχύνει το tapering από την FED και μια σημαντική άνοδο των επιτοκίων πολύ πριν από ότι έχει προεξοφλήσει η αγορά. Μέχρι πρόσφατα οι αγορές είχαν προεξοφλήσει:

■ Εκκίνηση του tapering από την FED τον Νοέμβριο του 2022 (πρόβλεψη FED)

■ Εκκίνηση της ανόδου των επιτοκίων από το τέλος του 2022 (τωρινή πρόβλεψη βάσει FED watch tool)

Το ράλι στις τιμές των καυσίμων απειλεί να φέρει τα πάνω κάτω. Προς το παρών όμως δεν υπάρχουν σημάδια διάθεσης αλλαγής της νομισματικής πολιτικής τόσο σε ΗΠΑ όσο και στην ζώνη του Ευρώ.

Θεμελιώδης Εικόνα των Διεθνών Αγορών

Σύμφωνα με στοιχεία Οκτωβρίου 2021:

■ Ο Dow Jones εμφανίζει P/E 23,1 και μερισματική απόδοση (Div. Yield) 1,87%

■ O S&P500 εμφανίζει P/E 30,0 και μερισματική απόδοση 1,38%

■ Ο Nasdaq 100 εμφανίζει P/E 34,15 και μερισματική απόδοση 0,72%

Αν εξετάσουμε τα ιστορικά P/E των Αμερικάνικων αγορών θα συμπεράνουμε ότι η αγορά είναι κάπου 30% ακριβότερη από ότι θα έπρεπε. Όμως με δεδομένη την υψηλή ανάπτυξη για το 2022 αλλά και τις μηδενικές αποδόσεις των επιτοκίων τα παραπάνω θεμελιώδη στοιχεία δεν είναι υψηλά. Το P/E 23 του Dow Jones στο παρών μακροοικονομικό τοπίο είναι λογικό, ενώ η μερισματική απόδοση στο 1,87% είναι αρκετά θετική. Ίσως όμως ο παράγοντας που θα έπρεπε να απασχολεί περισσότερο τις αγορές σήμερα θα έπρεπε να είναι η επίπτωση από την άνοδο των τιμών των καυσίμων στην κερδοφορία των εταιριών.

Τέλος αναφέρουμε το πρόβλημα με την χρεωκοπία της Κινεζικής Evergrande. Η τρύπα των 300 δις δολαρίων που αφήνει είναι μεγάλη αλλά όχι καταδικαστική. Αυτό που ανησυχεί περισσότερο είναι ένα ενδεχόμενο Φαινόμενο Ντόμινο στις διεθνείς αγορές. Θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε ποια θα είναι η αντίδραση της ιδιαίτερα απρόβλεπτης Κινεζικής κυβέρνησης.

Τεχνική Ανάλυση

Οι αγορές των μετοχών από το χαμηλό του Μαρτίου 2020 έως σήμερα έχουν τρέξει πάρα πολύ, χωρίς σημαντική διόρθωση. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο Nasdaq από το χαμηλό του 2020 έτρεξε περίπου 130% με μεγαλύτερη διόρθωση της τάξης του 13-14%. Ιστορικά αυτό το φαινόμενα οδηγεί σε απότομες κινήσεις προς τα κάτω όπως αυτή που βλέπουμε σήμερα. Πρώτος στόχος για τις Αμερικάνικες αγορές ο κινητός μέσος όρος των 200 ημέρων (SMA200). Ίσως λίγο αργότερα οι αγορές να κινηθούν και ένα 10% πιο κάτω ακόμα από τον κινητό μέσο όρο των 200 ημέρων. Εκεί θα παρουσιαστούν σημαντικές ευκαιρίες τοποθετήσεων για όσους έχουν κρατήσει ρευστότητα. Η τεχνική ανάλυση δείχνει συνέχιση της διόρθωσης αλλά σε λογικά επίπεδα.

Γράφημα: Ημερήσιο (D1) Nasdaq 100 και βασική τεχνική ανάλυση

Το παραπάνω γράφημα περιλαμβάνει τον Nasdaq 100 μαζί με τον κινητό μέσο όρο των 200 ημέρων, το Fibonacci Retracement αριστερά, και κάτω τον δείκτη RSI Precision.

Συμπεράσματα

Το μακροοικονομικό τοπίο μηδενικών επιτοκίων παραμένει ιδιαίτερα θετικό για τις μετοχές, υπό τον φόβο όμως μιας περαιτέρω ανόδου στις τιμές των καυσίμων που μπορεί να επιταχύνει αρνητικές εξελίξεις όσο αφορά την υπερβάλλουσα ρευστότητα που προς το παρών λειτουργεί ευεργετικά για τις μετοχές.

Το θεμελιώδες τοπίο παραμένει επίσης θετικό, κυρίως για τις βιομηχανικές μετοχές (Dow Jones) που εμφανίζουν λογικά P/E και υψηλή μερισματική απόδοση. Μεγάλη προσοχή όμως στην περίπτωση της χρεωκοπίας της Evergrande. Η Κινεζική κυβέρνηση έχει αποδείξει στο παρελθόν ότι είναι ιδιαίτερα απρόβλεπτη στο πως διαχειρίζεται τον εταιρικό τομέα.

Πηγές:

• Ανάπτυξη: https://www.bea.gov/data/gdp/gross-domestic-product
• Ανεργία: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Unemployment_statistics

■ Η Πορεία των Διεθνών Αγορών (Μετοχών) το 2021-2022

Γιώργος Πρωτονοτάριος, Οικονομικός Αναλυτής

για το FxStreet.gr, 5η Οκτωβρίου, 2021