Ελληνικό Χρηματιστήριο (ΧΑΑ) και Γενικός Δείκτης

Το Ελληνικό Χρηματιστήριο (ΧΑΑ) και η Ιστορία του

Τον Σεπτέμβριο του 1876 η κυβέρνηση Κουμουνδούρου εγκρίνει τη σύσταση του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών (ΧΑΑ). Από τότε και ύστερα το Ελληνικό χρηματιστήριο έχει διαδραματίσει έναν σημαντικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Ας μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα που παραδοσιακά προσφέρει ασύμφορους όρους δανειοδότησης στις επιχειρήσεις. Συνεπώς, το φτηνό χρήμα που μπορούν να αντλήσουν οι εισηγμένες μέσω αυξήσεων κεφαλαίου (ΑΜΚ) και ομολογιακών εκδόσεων είναι κομβικής σημασίας για την ανάπτυξη τους.

• Από το 1900 ως το 2023, οι μετοχές του ΧΑΑ εμφάνισαν μια μέση ετήσια αποπληθωρισμένη απόδοση 5,1%, έναντι απόδοσης 1,8% των ομολόγων, και απόδοσης 0,5% των εντόκων (UBS -Global Investment Returns Yearbook)

Ιστορική Πορεία του Γενικού Δείκτη

Η ιστορική πορεία του Γενικού Δείκτη του ΧΑΑ χαρακτηρίζεται από έντονη μεταβλητότητα και μια ευδιάκριτη κυκλικότητα περί των 10 ετών. Παραδοσιακά, ο τραπεζικός κλάδος θεωρείται η ‘ατμομηχανή’ της αγοράς. Κάτι που έμελλε να ανατραπεί, έστω και προσωρινά, μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-2008.

Γράφημα-1: Γενικός Δείκτης του ΧΑΑ κατά την περίοδο 1954-1984 (πηγή: eurocapital.gr)

Γράφημα-2: Γενικός Δείκτης του ΧΑΑ κατά την περίοδο 1984-2024 (πηγή: tradingview.com)

Κρίσιμα Γεγονότα

Το 1934 το ΧΑΑ μεταφέρεται στην οδό Σοφοκλέους, και το 2007 γίνεται η μετεγκατάσταση στη Λεωφόρο Αθηνών 110, όπου βρίσκεται έως και τις ημέρες μας.

Ακολουθεί μία σύντομη καταγραφή των γεγονότων που σημάδεψαν την Ελληνική χρηματιστηριακή αγορά:

• Το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών (ΧΑΑ) ιδρύεται στις 30 Σεπτεμβρίου του 1876. Εκείνη την περίοδο διαπραγματεύονταν οι μετοχές 30 εταιρειών, από τις οποίες υπάρχουν σήμερα μόνο η Εθνική Τράπεζα και η Τιτάν
• Το 1912 και κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων, το Χρηματιστήριο αναγκάστηκε να διακόψει για πρώτη φορά τη λειτουργία του
• Το 1934 το ΧΑΑ μεταφέρεται στην οδό Σοφοκλέους
• Το 1964 ξεκίνησε η λειτουργία του Γενικού Δείκτη Τιμών
• Το 1995 το ΧΑΑ μετατρέπεται σε ανώνυμη εταιρεία
• Το 1988 καταργούνται οι χρηματιστές ως φυσικά πρόσωπα και ιδρύονται οι πρώτες ΑΧΕ
• Το 1991 τίθεται σε λειτουργία στο ΧΑΑ το ηλεκτρονικό σύστημα συναλλαγών (ΑΣΗΣ), αντικαθιστώντας τη μέθοδο εκφώνησης-αντιφώνησης (open outcry) και ιδρύεται το Κεντρικό Αποθετήριο Αξιών
• Ιστορικό υψηλό οι 6.484 μονάδες για το ΧΑΑ (21η Σεπτεμβρίου 1999). Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1999 δραστηριοποιούνταν 1,5 εκατ. μικροεπενδυτές αλλά και 1 εκατ. μεριδιούχοι μετοχικών Α/Κ
• Ακολουθεί το χρηματιστηριακό κραχ του 1999
• Το 1999 ξεκινά τη λειτουργία του το Χρηματιστήριο Παραγώγων Αθηνών (ΧΠΑ)
• Το Μάρτιο του 2000 ιδρύεται η Ελληνικά Χρηματιστήρια Α.Ε. (ΕΧΑΕ) και τον Αύγουστο εισάγεται η μετοχή της στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών
• Ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ (1η Ιανουαρίου 2001)
• Τον Απρίλιο του 2001, σταματά η λειτουργία της αίθουσας συνεδριάσεων (trading floor) του ΧΑΑ
• Τον Ιούλιο του 2007 το χρηματιστήριο μεταφέρεται από την οδό Σοφοκλέους 10 στο ιδιόκτητο κτίριο επί της Λεωφόρου Αθηνών 110
• Το 2007 ήταν μία από τις καλύτερες χρονιές στην ιστορία του Ελληνικού Χρηματιστηρίου. Στα 196 δισ. ευρώ ανήλθε η κεφαλαιοποίηση του XAΑ, με μια Μέση Ημερήσια Αξία Συναλλαγών τα 480,7 εκατ. ευρώ, ενώ αντλήθηκαν και 10.88 δις ευρώ από τις εισηγμένες εταιρίες μέσω ΑΜΚ
• Στις 24 Οκτωβρίου 2008 ο Γενικός Δείκτης έπεσε κατά 9.71% λόγω της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης
• Τον Ιανουάριο του 2008 ξεκινάει να διαπραγματεύεται το πρώτο ETF στην Ελληνική αγορά
• Τον Μάρτιο του 2011, ο Όμιλος ΕΧΑΕ ξεκίνησε τη λειτουργεία του δικτύου Χnet, προσφέροντας τη δυνατότητα απευθείας τοποθέτησης σε αγορές του εξωτερικού μέσω του εγχώριου χρηματιστηριακού δικτύου
• Στις 28 Αυγούστου του 2011, ο Γενικός Δείκτης σημείωσε τη μεγαλύτερη ημερήσια άνοδο στην ιστορία του (+14,37%)
• Το 2012 το ΧΑΑ ολοκληρώνει μια τεράστια πτώση 5 ετών που κυμάνθηκε στο 91% από τα υψηλά στις 31.10.2007 ως τα χαμηλά στις 5.6.2012
• Το ΧΑΑ παρέμεινε κλειστό από τις 29 Ιουνίου 2015 έως τις 3 Αυγούστου 2015, με τον Γενικό Δείκτη να φτάνει στις 615 μονάδες, καταγράφοντας ενδοσυνεδριακά ιστορική πτώση -22,88% (έκλεισε με πτώση -16,23%)
• Στις 26 Ιανουαρίου 2023, ο Γενικός Δείκτης ξεπερνά ξανά τις 1.000 μονάδες για πρώτη φορά μετά το 2014

Σήμερα, το ΧΑΑ είναι μία ανώνυμη εταιρία, εισηγμένη και αυτή στο ΧΑΑ, που αποτελείται από:

• Τα Ελληνικά Χρηματιστήρια (ΕΧΑΕ), και τις θυγατρικές
• Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων (ATHEXCSD)
• Εταιρεία Εκκαθάρισης Συναλλαγών (ATHEXClear)

Οι Πέντε Αγορές

Στο Χρηματιστήριο Αθηνών (Athens Stock Exchange, ASE, ή ATHEX) λειτουργούν πέντε διαφορετικές αγορές:

• Αγορά αξιών (μετοχών)
• Αγορά παραγώγων
• Εναλλακτική αγορά
• Αγορά άνθρακα (EUAs)
• Εξωχρηματιστηριακή αγορά

Οι δείκτες του ΧΑΑ

Το Χρηματιστήριο Αθηνών υπολογίζει πάνω από 30 δείκτες. Το φάσμα των δεικτών που καλύπτεται περιλαμβάνει βασικούς καθώς και κλαδικούς δείκτες, δείκτες συνολικής απόδοσης, όπως επίσης δείκτες συνεργασίας. Οι έξι βασικοί δείκτες είναι οι εξής:

• Γενικός Δείκτης (Composite Index -GD)
• FTSE/Athex Large Cap (FTSE)
• FTSE/Athex Mid Cap Index (FTSEM)
• FTSE/Athex Market Index (FTSEA)
• FTSE/ATHEX Global Traders Index Plus (FTSEGTI)
• FTSE/ATHEX Factor-Weighted Index (FTSEMSFW)

Σύνθεση Γενικού Δείκτη (Composite Index -GD)

Συνολικά, τον Μάρτιο του 2024 συμμετείχαν 61 μετοχές στον Γενικό Δείκτη. Οι 20 από αυτές συμμετείχαν με πάνω από 1.0% και παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα.

Μερικές Συμβουλές κατά την Επένδυση στο ΧΑΑ

Αυτές είναι μερικές απλές συμβουλές:

□ Η επένδυση σε εταιρίες με καλή διοίκηση, σταθερά υψηλά μερίσματα και υγιή χρηματοοικονομική δομή έχει αποδειχτεί η πιο σοφή επιλογή για τους μακροπρόθεσμους επενδυτές του ΧΑΑ.

□ Η υψηλή διασπορά των θέσεων πρέπει να θεωρείται δεδομένη, καθώς η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά ενσωματώνει μια μεγάλη σειρά επενδυτικών κινδύνων, επιπλέον των παραδοσιακών χρηματιστηριακών κινδύνων των αναπτυγμένων αγορών.

□ Ο σωστός χρονισμός είναι επίσης κομβικός κατά την επένδυση στο Ελληνικό Χρηματιστήριο καθώς αυτό χαρακτηρίζεται από έντονη περιοδικότητα και μια κυκλικότητα διάρκειας περίπου 10 ετών.

Εποχικότητα

• Θετική Εποχικότητα:
  • Από αρχές προς μέσα Οκτώβρη έως αρχές Ιανουαρίου
  • Από αρχές Απριλίου έως τέλη Ιουλίου
• Αρνητική Εποχικότητα:
  • Από αρχές προς μέαα Αυγούστου έως αρχές Οκτωβρίου (α Σεπτέμβρης είναι πολύ αρνητικός μήνας)
  • Από μέσα Φεβρουαρίου έως και όλο τον Μάρτιο (ο Μάρτιος είναι πολύ αρνητικός μήνας)

Και κλείνουμε με τη σημαντικότερη συμβουλή:

□ Όπως έλεγε κάποτε ένα μεγάλος επενδυτής του κλάδου της κλωστουφαντουργίας «Μην επενδύεις σε μια μετοχή στο ΧΑΑ εάν δεν γνωρίζεις το ποινικό μητρώο του επιχειρηματία.»

Γράφημα-3: Κάποια επίπεδα στήριξης/αντίστασης του ΓΔ (πηγή: tradingview.com)

Συνδέσεις

• Ιστορικά Γραφήματα Τεχνικής Ανάλυσης από το Capital: » https://www.capital.gr/finance/chart/technical/%ce%93%ce%94/

• Γραφήματα Δεικτών από το ASE: » https://www.athexgroup.gr/el/web/guest/indices

• Συνδέσεις -Πηγές (γράφημα πορείας ΓΔ 1954-1984): » https://www.eurocapital.gr/permalink/154250.html

□ Γενικός Δείκτης Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών

Γιώργος Πρωτονοτάριος, Οικονομικός Αναλυτής

για FxStreet.gr (c) 2024