Δείκτες VIX & SKEW και ο Ρόλος των Παραγώγων

Παρακολουθώντας τους δείκτες μεταβλητότητας VIX & SKEW και ο ρόλος των συμβολαίων Options

Οι δείκτες μεταβλητότητας VIX και SKEW του χρηματιστηρίου του Σικάγο (CBOE) χρησιμοποιούνται ευρέως από τους μεγάλους παίκτες με σκοπό την κατανόηση της μεταβλητότητας και της ψυχολογίας των χρηματιστηριακών αγορών. Παράλληλα, η συστηματική παρακολούθηση και ανάλυση των δύο δεικτών οδηγεί σε μια πιο αποτελεσματική διαχείριση του επενδυτικού χαρτοφυλακίου.

Ο δείκτης ^VIX του χρηματιστηρίου CBOE

Η μεταβλητότητα του δείκτη VIX εκλαμβάνεται ως το βαρόμετρο της μελλοντικής μεταβλητότητας της παγκόσμιας χρηματιστηριακής αγοράς. Ο δείκτης βασίζεται στα συμβόλαια Futures του δείκτη S&P500, και είναι σχεδιασμένος ώστε να αντανακλά την αναμενόμενη μεταβλητότητα των επόμενων 30 ημερών.

Ο VIX θεωρείται ένας αξιόπιστος δείκτης μέτρησης φόβου για τις χρηματιστηριακές αγορές. Εάν όμως ο VIX μετρά τον φόβο στην αγορά, τότε η αντιμετάθεση του δείκτη (1/VIX) μετρά την έλλειψη φόβου στην αγορά. Στο παρακάτω εβδομαδιαίο γράφημα, συγκρίνεται η αντιμετάθεση του δείκτη VIX και η πορεία του δείκτη S&P500, κατά την ίδια χρονική περίοδο.

Γράφημα: S&P500 και δείκτης VIX σε αντιμετάθεση (1/VIX)

Στο παραπάνω γράφημα, παρατηρείται ότι ο δείκτης S&P500 και η αντιμετάθεση του δείκτη VIX κινούνται συνεχώς προς την ίδια κατεύθυνση.

Παράλληλα όμως παρατηρείται και μία αρνητική απόκλιση (bearish divergence) μεταξύ των δύο διαγραμμάτων. Αυτό σημαίνει ότι ενώ το διάγραμμα του S&P500 εμφανίζει μια θετική κλίση, το διάγραμμα του 1/VIX εμφανίζει μια αρνητική κλίση. Στην τεχνική ανάλυση, μία αρνητική απόκλιση αντανακλά την εξάντληση των αγοραστών, και θεωρείται ένα πτωτικό σήμα. Σε επόμενα κεφάλαια περιλαμβάνονται περισσότερες πληροφορίες για τις διαγραμματικές αποκλίσεις.

□ Σύνδεσμος: https://www.cnbc.com/quotes/.VIX

Ο δείκτης ^SKEW του χρηματιστηρίου CBOE

Ο δεύτερος δείκτης μεταβλητότητας του CBOE ονομάζεται SKEW και μετρά τη μεταβλητότητα των παραγώγων συμβολαίων Options του δείκτη S&P500. Πιο συγκεκριμένα, μετρά τη μεταβλητότητα των συμβολαίων Options που βρίσκονται πολύ μακριά από το επίπεδο που είναι κερδοφόρα (deep out-of-the-money). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα εν λόγω συμβόλαια Options προσφέρουν μια πολύ μικρή πιθανότητα κέρδους στους κατόχους τους, και συνεπώς η αξία τους στην αγορά είναι πάρα πολύ μικρή. Ακολουθεί σχετικό γράφημα με τους δείκτες SKEW και S&P500.

Γράφημα: Δείκτες S&P500 (πάνω) και SKEW (κάτω)

Στο παραπάνω γράφημα, παρατηρείται η ύπαρξη μιας ισχυρής σχέσης μεταξύ των δεικτών S&P500 και SKEW. Παρακάτω αναλύεται πώς συνδέεται η τρέχουσα τιμή ενός συμβολαίου Options με τη μελλοντική μεταβλητότητα του υποκείμενου μέσου (underlying asset). Επισημαίνεται ότι όταν αναφερόμαστε σε ένα υποκείμενο μέσο μπορεί να αναφερόμαστε σε οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο, όπως είναι μία μετοχή, ένα ζεύγος νομισμάτων ή κάποιο πολύτιμο μέταλλο.

□ Σύνδεσμος: https://www.cboe.com/us/indices/dashboard/skew/

O ρόλος των συμβολαίων Options ως εργαλείο πρόβλεψης της επερχόμενης μεταβλητότητας στις διεθνείς αγορές

Η τρέχουσα τιμή ενός συμβολαίου Options μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα στοιχείο πρόβλεψης της μελλοντικής μεταβλητότητας της υποκείμενης αγοράς. Αυτό το συμπέρασμα εξάγεται αναλύοντας τους τρεις βασικούς παράγοντες τιμολόγησης των συμβολαίων Options, που ακολουθούν:

(1) Εσωτερική αξία (Intrinsic Value)

Η εσωτερική αξία (Intrinsic Value) αναφέρεται στη διαφορά της τρέχουσας τιμής ενός υποκείμενου μέσου σε σχέση με την τιμή εξάσκησης του. Για παράδειγμα, εάν η τιμή εξάσκησης ενός συμβολαίου στο πετρέλαιο είναι $70, και το πετρέλαιο σήμερα διαπραγματεύεται στα $75, η εσωτερική αξία του συμβολαίου Options είναι $5. 
Όσο μεγαλύτερη είναι η εσωτερική αξία, τόσο μεγαλύτερη είναι και η τιμή του συμβολαίου Options.

(2) Χρόνος ως τη λήξη του συμβολαίου (Time to maturity)

Μια τυπική διάρκεια ενός συμβολαίου Options είναι μεταξύ 1 και 3 μηνών.

Σε γενικές γραμμές, όσο περισσότερος χρόνος έχει μείνει ως τη λήξη, τόσο μεγαλύτερη είναι και η αξία του συμβολαίου Options. Ειδικά στην περίπτωση που το συμβόλαιο Options χάνει χρήματα (out-of-the-money).

(3) Μεταβλητότητα της υποκείμενης αγοράς (Market volatility)

Αφού αναφέρθηκαν οι δύο πρώτοι παράγοντες τιμολόγησης ενός συμβολαίου Options, εξετάζεται και ο τρίτος παράγοντας, αυτός της μεταβλητότητας.

Κάθε τροποποίηση της μεταβλητότητας του υποκείμενου μέσου (underlying asset) κάνει ένα συμβόλαιο Options περισσότερο (ή λιγότερο) ακριβό. Αυτό συμβαίνει γιατί καθώς αλλάζει η μεταβλητότητα του υποκείμενου μέσου, αλλάζει ταυτόχρονα και η πιθανότητα ενός συμβολαίου Options να λήξει κερδοφόρα (in-the-money). Ειδικά στην περίπτωση που το συμβόλαιο Options χάνει χρήματα.

■ Όσο μεγαλύτερη είναι η μεταβλητότητα της υποκείμενης αγοράς, τόσο υψηλότερα διαμορφώνεται η τιμή ενός συμβολαίου Options.

Ως εκ τούτου, εάν οι άλλοι δύο παράγοντες τιμολόγησης παραμένουν σταθεροί (εσωτερική αξία και χρόνος ως τη λήξη), τότε η υψηλότερη τιμή ενός συμβολαίου Options προβλέπει την επερχόμενη αύξηση της μεταβλητότητας της υποκείμενης αγοράς. Μια αγορά που όπως αναφέρθηκε μπορεί να είναι ένας χρηματιστηριακός δείκτης, μια μετοχή, ένα ζεύγος νομισμάτων, κτλ.

Γράφημα: Οι τρεις βασικοί παράγοντες τιμολόγηση ενός συμβολαίου Options και η πρόβλεψη της μεταβλητότητας της υποκείμενης αγοράς

Όπως παρουσιάζεται στο παραπάνω γράφημα, εάν οι άλλοι δύο παράγοντες τιμολόγησης παραμένουν σταθεροί, τότε η αλλαγή της τιμής ενός συμβολαίου Options προβλέπει την επερχόμενη μεταβλητότητα της υποκείμενης αγοράς.

Δεικτης Put/Call στα Συμβόλαια Options

Ο λόγος Put-Call βασίζεται στα συμβόλαια Options και αποτελέι μία διαδεδομένη μέτρηση των προσδοκιών της αγοράς.

• Ένα "put" είναι ένα δικαίωμα πώλησης ενός περιουσιακού στοιχείου ή ενός δείκτη σε μια προκαθορισμένη τιμή
• Ένα "call" ή ένα δικαίωμα αγοράς ενός περιουσιακού στοιχείου ή ενός δείκτη σε μια προκαθορισμένη τιμή

Παρακολουθώντας τον δείκτη Put-Call μπορεί να γίνει αντιληπτό πότε οι παίκτες της αγοράς παραγώγων προβλέπουν άνοδο, και πότε πτώση.

□ Σύνδεσμος: https://ycharts.com/indicators/cboe_spx_put_call_ratio

■ Παρακολουθώντας τους δείκτες μεταβλητότητας VIX & SKEW και ο ρόλος των συμβολαίων Options

Γ. Π. για το FxStreet.gr (c)