Οι συνθήκες ρευστότητας στην οικονομία αποτελούν μια θεμελιώδη παράμετρο της επενδυτικής ανάλυσης. Κάθε μεταβολή της ρευστότητας σε βάθος χρόνου επηρεάζει τη δυναμική της ζήτησης/προσφοράς στις χρηματιστηριακές αγορές. Η ανάλυση που ακολουθεί διερευνά αυτό το φαινόμενο, αναλύοντας τις βασικές συνιστώσες της προσφοράς χρήματος και της ρευστότητας. Αργότερα, μέσα από την κατασκευή ενός υποθετικού δείκτης παγκόσμιας ρευστότητας, διερευνάται η συσχέτιση του παγκοσμίου επιπέδου ρευστότητας με τον χρηματιστηριακό δείκτη S&P500 και το Bitcoin.
Σημαντικά Σημεία:
- Η προσφορά χρήματος αναφέρεται στο συνολικό ποσό του χρήματος που κυκλοφορεί στην οικονομία, ενώ η ρευστότητα αναφέρεται στο πόσο εύκολα κυκλοφορεί αυτό το χρήμα στην οικονομία
- Τα επίπεδα ρευστότητας στην αγορά αντανακλούν την αλληλεπίδραση μεταξύ της προσφοράς και ζήτησης χρήματος, και μπορούν να εκφραστούν εναλλακτικά ως η διαφορά μεταξύ της επέκτασης της προσφοράς και της αύξησης της ζήτησης του χρήματος (φαινόμενο που εξηγείται διεξοδικά παρακάτω)
- Οι μετοχές συσχετίζονται σε σημαντικό βαθμό με τις παγκόσμιες συνθήκες ρευστότητας (συχνά με μια χρονική καθυστέρηση της τάξης των 20 μηνών)
- Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία υψηλού κινδύνου, όπως οι μετοχές τεχνολογίας, είναι πιο ευαίσθητα σε ενδεχόμενες μεταβολές της παγκόσμιας ρευστότητας από ότι τα περιουσιακά στοιχεία με χαμηλού κινδύνου
- Κατά την επενδυτική ανάλυση, τα επίπεδα ρευστότητας οποιασδήποτε αγοράς πρέπει να αξιολογούνται σε διεθνές επίπεδο, και όχι σε εγχώριο
Εξηγώντας τη Δημιουργία Χρήματος στην Οικονομία
Ας ξεκινήσουμε με το πώς δημιουργείται το χρήμα στην οικονομία. Δύο βασικοί παίκτες είναι ικανοί να δημιουργήσουν χρήμα: (α) οι κεντρικές τράπεζες, και (β) οι εμπορικές τράπεζες. Αυτοί οι δύο τραπεζικοί φορείς σχηματίζουν το λεγόμενο σύστημα κλασματικών αποθεματικών ή αλλιώς ‘Fractional-Reserve Banking’.
- Οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να τυπώσουν χρήμα προσθέτοντας ή αφαιρώντας λογιστικά στοιχεία στον ισολογισμό τους (υπό τη μορφή υποχρεώσεων)
- Οι εμπορικές τράπεζες μπορούν επίσης να δημιουργήσουν χρήμα παρέχοντας περισσότερα δάνεια από τα πραγματικά αποθεματικά τους (actual reserves)
- Οι κεντρικές τράπεζες καθορίζουν το διαθέσιμο κεφάλαιο των εμπορικών τραπεζών για την παροχή δανείων, μέσω του δείκτη ‘Reserve Ratio’ που αναφέρεται πιο κάτω
Σύστημα Κλασματικών Αποθεματικών (Fractional-Reserve Banking)
Το σύστημα κλασματικών αποθεματικών αναφέρεται σε ένα τραπεζικό σύστημα στο οποίο το κοινό πραγματοποιεί καταθέσεις στις εμπορικές τράπεζες, και ύστερα οι εμπορικές τράπεζες χρησιμοποιούν αυτά τα χρήματα για να παρέχουν δάνεια σε τρίτους.
- Οι κεντρικές τράπεζες ορίζουν τον δείκτη ‘Reserve Ratio’ ή αλλιώς το ελάχιστο ποσοστό επί των καταθέσεων που πρέπει να διατηρούν οι εμπορικές τράπεζες υπό τη μορφή αποθεματικών
- Οποιαδήποτε αλλαγή στον δείκτη αποθεματικών μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό το επίπεδο της ιδιωτικής ρευστότητας στην οικονομία
Που πηγαίνει το νέο χρήμα;
Καθώς το νέο χρήμα ρέει στην οικονομία, ένα μέρος του καταλήγει στην κατανάλωση, και ένα άλλο στην επένδυση. Ιστορικά, οι αλλαγές στην προσφορά χρήματος επηρεάζουν τη ζήτηση για επενδυτικά προϊόντα, και συνεπώς τις τιμές όλων των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων.
Ο ρόλος του πληθωρισμού
Όταν η προσφορά χρήματος στην οικονομία αυξάνεται, οι καταναλωτές τείνουν να ξοδεύουν περισσότερα. Καθώς η ζήτηση αυξάνεται αλλά η προσφορά παραμένει ίδια, οι τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών αυξάνονται και άρα παρατηρείται υψηλότερος πληθωρισμός. Ως εκ τούτου, η αγοραστική δύναμη του χρήματος μειώνεται. Κατά συνέπεια, υπάρχει μια νέα ισορροπία μεταξύ της ποσότητας προσφερόμενου χρήματος και της ποσότητας ζητούμενου χρήματος.
- · Πρέπει να σημειωθεί, ότι ο πληθωρισμός στην οικονομία επηρεάζει αυξητικά και τις τιμές των μετοχών
- · Σε περιόδους υπερπληθωρισμού στην οικονομία, ιστορικά παρατηρούνται σημαντικά ράλι στην τιμή του χρυσού
Αναλύοντας τον Ρόλο της Ρευστότητας στην Οικονομία
Πολλοί επενδυτές ταυτίζουν την έννοια της ρευστότητας με την προσφορά χρήματος, και αυτό είναι λάθος. Η ρευστότητα αποτελεί μια αλληλεπίδραση μεταξύ της προσφοράς και της ζήτησης χρήματος, όπως εξηγείται και παρακάτω.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η προσφορά χρήματος και η ρευστότητα στην οικονομία αυξάνονται ταυτόχρονα. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η προσφορά χρήματος και η ρευστότητα κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις. Για παράδειγμα, εάν η προσφορά χρήματος αυξηθεί κατά 3%, αλλά ταυτόχρονα, η οικονομική δραστηριότητα και ο πληθωρισμός των τιμών αυξηθούν κατά 5%, τότε θα πρέπει να αναμένεται μια μείωση της ρευστότητας στην αγορά.
- Η ρευστότητα αυξάνεται εάν η προσφορά χρήματος επεκτείνεται ταχύτερα από τη ζήτηση χρήματος
- Η ρευστότητα μειώνεται εάν η προσφορά χρήματος επεκτείνεται πιο αργά από τη ζήτηση χρήματος
Υπολογισμός Νομισματικής Ρευστότητας
Η νομισματική ρευστότητα μπορεί να υπολογιστεί ως εξής:
■ Μεταβολή στα επίπεδα ρευστότητας = μεταβολή (%) στην προσφορά χρήματος - μεταβολή (%) στη ζήτηση χρήματος
Το παρακάτω διάγραμμα αναλύει τη δομή της νομισματικής ρευστότητας.
Διάγραμμα: Συνδέοντας την προσφορά και ζήτηση χρήματος με τη νομισματική ρευστότητα
Πώς η Προσφορά Χρήματος και η Ρευστότητα Μπορεί να Κινηθούν Αντίθετα
Όπως προαναφέρθηκε, η ρευστότητα περιλαμβάνει τόσο τη μεταβολή της προσφοράς όσο και της ζήτησης χρήματος. Αναλύοντας τη ζήτηση χρήματος στους βασικούς της παράγοντες, δηλαδή (α) στον πληθωρισμό, και (β) στην οικονομική παραγωγή, καταλήγουμε στον ακόλουθο τύπο:
■ Μεταβολή στα Επίπεδα Ρευστότητας = Μεταβολή (%) στην Προσφορά Χρήματος - Μεταβολή (%) στην Οικονομική Δραστηριότητα - Μεταβολή (%) στον Πληθωρισμό
Επιλύοντας τον παραπάνω τύπο, μπορούμε να καταλάβουμε γιατί μπορεί να υπάρξουν περίοδοι που η προσφορά χρήματος και η ρευστότητα κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις. Σύμφωνα με το Mises Institute (πηγές), ιστορικά υπήρξαν αξιοσημείωτες περιπτώσεις όπου η προσφορά χρήματος και η ρευστότητα κινήθηκαν σε διαφορετικές κατευθύνσεις:
- Μεταξύ Οκτωβρίου 1929 και Ιουλίου 1932, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της προσφοράς χρήματος έπεσε από +8,3% σε (μείον) -14,5%, ενώ η ρευστότητα αυξήθηκε από +0,2% σε +26,5%.
- Μεταξύ Οκτωβρίου 1970 και Αυγούστου 1972, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της προσφοράς χρήματος αυξήθηκε από +5,5% σε +6,1%, ενώ η ρευστότητα μειώθηκε από +6,3% σε (μείον) -7,9%.
Ο Καταμερισμός της Συνολικής Ρευστότητας σε Δημόσια και Ιδιωτική
Υπάρχουν δύο γενικοί τύποι ρευστότητας: (α) η επίσημη (δημόσια) ρευστότητα που δημιουργείται από τις κεντρικές τράπεζες, και (β) η ιδιωτική ρευστότητα που δημιουργείται από τις εμπορικές τράπεζες.
- Οι κεντρικές τράπεζες δημιουργούν την επίσημη ρευστότητα (Υπολογίζεται με την προσφορά χρήματος MB - Ελέγξτε στο τέλος για μια πλήρη λίστα με τα "Ms")
- Οι εμπορικές τράπεζες δημιουργούν την ιδιωτική ρευστότητα (Υπολογίζεται με την προσφορά χρήματος Μ1, Μ2 και Μ3)
Πιο συγκεκριμένα:
Επίσημη (Δημόσια) Ρευστότητα (Public Liquidity)
Οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να αυξήσουν ή να μειώσουν την επίσημη ρευστότητα στην οικονομία μέσω της μεταβολής των βασικών νομισματικών τους πολιτικών. Επιπρόσθετα, μπορεί να χρησιμοποιηθούν και άλλα εργαλεία, όπως:
- Κινητοποίηση συναλλαγματικών αποθεματικών
- Γραμμές ανταλλαγής ρευστότητας μεταξύ κεντρικών τραπεζών
- Εκμετάλλευση προγραμμάτων διευκόλυνσης ρευστότητας του ΔΝΤ
- Παροχή ρευστότητας έκτακτης ανάγκης (κατά τη διάρκεια περιόδων οικονομικής κρίσης)
Ιδιωτική Ρευστότητα (Private Liquidity)
Η ιδιωτική ρευστότητα παρέχεται από τις εμπορικές τράπεζες και καθοδηγείται από τις νομισματικές πολιτικές της κεντρικής τράπεζας, τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας, αλλά και τη γενική διάθεση ανάληψης κινδύνου από την αγορά.
- Η ιδιωτική ρευστότητα είναι εξαιρετικά κυκλική και εξαρτάται σημαντικά από τη μόχλευση/απομόχλευση των ιδιωτικών τραπεζικών ιδρυμάτων
- Η ιδιωτική ρευστότητα συνδέεται τόσο με τις διεθνείς τραπεζικές δραστηριότητες όσο και με τις διασυνοριακές κινήσεις των επενδυτικών κεφαλαίων
- Η ιδιωτική ρευστότητα θα πρέπει να αξιολογείται σε διεθνές πλαίσιο
- Οι ελλείψεις στην παροχή ιδιωτικής ρευστότητας μπορούν να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό όλη την οικονομική ανάπτυξη (όπως φάνηκε στη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008)
Σύνδεση της Δημόσιας και Ιδιωτικής Ρευστότητας σε μια Συνολική Ρευστότητα
Η δημόσια και η ιδιωτική ρευστότητα συνδέονται τόσο στενά που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως μία συνολική ή αλλιώς μια παγκόσμια ρευστότητα (global liquidity).
- Ειδικά σε περιόδους χρηματοπιστωτικής κρίσης, η ιδιωτική ρευστότητα τείνει να καταρρέει και εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από την πρόσβαση των εμπορικών τραπεζών στη χρηματοδότηση από την κεντρική τράπεζα
- Η επίσημη και η ιδιωτική ρευστότητα συνδέονται επίσης υπό κανονικές συνθήκες αγοράς
- Σύμφωνα με μελέτες, η επανεπένδυση συναλλαγματικών αποθεματικών (foreign exchange reserves) δημιουργεί μια πρόσθετη αλληλεπίδραση μεταξύ της επίσημης και ιδιωτικής ρευστότητας
Οικονομικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη συνολική ρευστότητα
Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία οικονομικών παραγόντων που διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο στις συνθήκες ρευστότητας στην οικονομία:
(i) Μακροοικονομικοί παράγοντες, όπως μεταβολές στον ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης, στην πορεία του πληθωρισμού και στο πραγματικό εισόδημα
(ii) Νομισματικοί παράγοντες, όπως μεταβολές στο επίπεδο των επιτοκίων, προσαρμογές στον δείκτη ελάχιστων αποθεματικών των εμπορικών τραπεζών (Reserve Ratio), αλλά και ενδεχόμενες αλλαγές στη συναλλαγματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας
(iii) Αλλαγές σε κρίσιμους κεφαλαιουχικούς κανονισμούς αλλά και νέες νομοθεσίες που μπορούν να επηρεάσουν τις αγορές κεφαλαίου
(iv) Η γενική διάθεση των επενδυτών για την ανάληψη ρίσκου
(v) Η τρέχουσα φάση του επιχειρηματικού κύκλου
Η Μέτρηση της Ρευστότητας με Βάση το Διεθνές Περιβάλλον
Όπως εξηγήθηκε παραπάνω, η συνολική ρευστότητα στην αγορά περιλαμβάνει την επίσημη (δημόσια) και την ιδιωτική ρευστότητα. Στην επενδυτική ανάλυση, η μέτρηση αυτής της συνολικής ρευστότητα πρέπει να πραγματοποιείται με γνώμονα το διεθνές οικονομικό περιβάλλον, και όχι με γνώμονα την εσωτερική αγορά. Η παγκοσμιοποίηση των αγορών και η ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων συμβάλει καθοριστικά προς αυτήν την κατεύθυνση. Ας δούμε όμως πιο συγκεκριμένα κάποιους παράγοντες που οδηγούν στην ανάγκη μέτρησης της ρευστότητας σε ένα παγκόσμιο επίπεδο:
- Η εφαρμογή των ίδιων νομισματικών πολιτικών από διαφορετικές κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο, για παράδειγμα εφαρμογή νομισματικών πολιτικών σύσφιξης/χαλάρωσης
- Οι επιχειρηματικοί κύκλοι, και κατά συνέπεια, οι κύκλοι των επιτοκίων είναι αρκετά πανομοιότυποι σε όλες τις δυτικές οικονομίες, ακόμη και με μια χρονική καθυστέρηση
- Οι εκτεταμένες διασυνοριακές τραπεζικές σχέσεις αλλά και οι ανταλλαγές ρευστότητας μεταξύ εμπορικών τραπεζών που βρίσκονται σε διαφορετικές χώρες (πολλές φορές ανήκουν στον ίδιο τραπεζικό όμιλο)
- Η απελευθέρωση των παγκόσμιων ροών κεφαλαίων και ο αυξανόμενος όγκος των διασυνοριακών επενδυτικών ροών (καθώς περισσότεροι επενδυτές εφαρμόζουν τεχνικές γεωγραφικής διαφοροποίησης στα χαρτοφυλάκιά τους)
- Η αυξανόμενη δημοτικότητα των επενδυτικών προϊόντων ETFs που συνήθως εμπλέκουν τοποθετήσεις σε πολλές διαφορετικές χώρες (ενισχύοντας έτσι περαιτέρω τις διασυνοριακές ροές κεφαλαίων)
Συμπερασματικά, η ρευστότητα κατά την επενδυτική ανάλυση θα πρέπει να αξιολογείται αποκλειστικά με βάσει το διεθνές περιβάλλον και όχι σε τοπικό επίπεδο.
Διερεύνηση της Συσχέτισης μεταξύ των Συνθηκών Ρευστότητας και των Αμερικάνικων Αγορών
Η διάθεση ανάληψης ρίσκου και η επένδυση σε μετοχές είναι έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες με τις παγκόσμιες συνθήκες ρευστότητας. Μια αξιοσημείωτη αυξομείωση της ρευστότητας σε διεθνές επίπεδο είναι ικανή να δημιουργήσει νέες και ισχυρές τάσεις στις χρηματιστηριακές αγορές. Σύμφωνα με ιστορικά δεδομένα, οι αμερικάνικες μετοχές συσχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με τις παγκόσμιες συνθήκες ρευστότητας:
- Ο S&P500 δείχνει μια συσχέτιση 80-85% με την παγκόσμια ρευστότητα
- Ο Nasdaq δείχνει μια συσχέτιση 90-95% με την παγκόσμια ρευστότητα
- Σημειώνεται ότι μπορεί να παρατηρηθούν σημαντικές καθυστερήσεις μεταξύ των κινήσεων της παγκόσμιας ρευστότητας και των τιμών των μετοχών (ακόμα και 20 μήνες, αλλά και παραπάνω)
Είναι σημαντικό να αναφερθεί επίσης ότι δεν παρουσιάζουν όλες οι μετοχές την ίδια συσχέτιση με τις παγκόσμιες συνθήκες ρευστότητας.
- Τα περιουσιακά στοιχεία υψηλού κινδύνου (risk-on assets), όπως οι τεχνολογικές μετοχές και τα κρυπτονομίσματα, συσχετίζονται περισσότερο με τις συνθήκες παγκόσμιας ρευστότητας από ότι τα περιουσιακά στοιχεία χαμηλού επενδυτικού κινδύνου (risk-off assets).
Στο διάγραμμα που ακολουθεί, παρουσιάζεται ένας υποθετικός δείκτης ρευστότητας που συγκεντρώνει στοιχεία για την προσφορά χρήματος από τη FED, την ΕΚΤ, την BoJ και τη Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας. Αυτός ο δείκτης αντιπροσωπεύει υποθετικά την παγκόσμια ρευστότητα και συγκρίνεται με τον χρηματιστηριακό δείκτη S&P500 (Περισσότερα για τον S&P500).
Διάγραμμα : Η συσχέτιση του S&P500 με την παγκόσμια ρευστότητα
Το παραπάνω διάγραμμα υποδεικνύει μια υψηλή συσχέτιση μεταξύ του δείκτη S&P 500 και του δείκτη παγκόσμιας ρευστότητας που δημιουργήσαμε. Ωστόσο, από τις αρχές του 2023 και ύστερα, παρατηρείται και μια σημαντική αποσύνδεση.
Παρατηρήσεις για τις περιόδους αποσύνδεσης των χρηματιστηριακών αγορών με τις συνθήκες παγκόσμιας ρευστότητας:
- Κάθε χρηματιστηριακή αγορά μπορεί περιοδικά να αποσυνδεθεί από την παγκόσμια ρευστότητα εάν τα νέα είναι πολύ καλά κατά τη διάρκεια ενός ‘bull market’
- Η αποσύνδεση μπορεί επίσης να παρατηρηθεί κατά τη διάρκεια ενός ισχυρού ‘bear market’, εάν τα νέα είναι πολύ άσχημα, και ειδικά κατά την εκδήλωση μιας απρόσμενης αρνητικής συγκυρίας που ονομάζεται στις αγορές και ως ένας μαύρος κύκνος (black swan event)
Στη συνέχεια, μεταβαίνουμε σε μια κατηγορία περιουσιακών στοιχείων ακόμα υψηλότερου κινδύνου, στα κρυπτονομίσματα. Το παρακάτω γράφημα υποδεικνύει τη συσχέτιση μεταξύ του Bitcoin και των παγκόσμιων συνθηκών ρευστότητας.
Διάγραμμα : Η συσχέτιση του Bitcoin με τις παγκόσμιες συνθήκες ρευστότητας
Η τιμή του Bitcoin εμφανίζει επίσης υψηλή συσχέτιση με τον δείκτη παγκόσμιας ρευστότητας που δημιουργήσαμε. Και πάλι, μπορούμε να παρατηρήσουμε μια σημαντική αποσύνδεση ξεκινώντας από το 2023. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι υπήρξαν πολύ ανοδικές θεμελιώδεις εξελίξεις για την αγορά των κρυπτονομισμάτων, συμπεριλαμβανομένης της θεσμοθέτησης του κλάδου μέσω των ETF, αλλά και της εκλογής του φιλικού προς το Bitcoin προέδρου, Donald Trump.
- Γενικά, το Bitcoin είναι ευαίσθητο στις αλλαγές στις παγκόσμιες συνθήκες ρευστότητας, ωστόσο, μπορεί να παρατηρηθεί και μια περιοδική αποσύνδεση, εάν υφίστανται θεμελιώδεις αλλαγές στην αγορά
- Το Bitcoin παρουσιάζει επίσης υψηλή συσχέτιση με τον S&P 500, και αυτό σημαίνει ότι όταν ο S&P500 αποσυνδέεται από την παγκόσμια ρευστότητα, το ίδιο συμβαίνει και με το Bitcoin
Μέτρηση της προσφοράς χρήματος
Οι διαφορετικοί τύποι προσφοράς χρήματος στην οικονομία ταξινομούνται ως "Ms" και κυμαίνονται από το M0 (το πιο στενό) έως και τα M3/M4, ανάλογα με τη χώρα αναφοράς (πηγή Wikipedia).
Μέτρηση της προσφοράς χρήματος στην Ευρωζώνη
- Μ1: Χρήματα σε κυκλοφορία + καταθέσεις μίας ημέρας
- M2: M1 + προθεσμιακές καταθέσεις (έως δύο χρόνια)
- M3: M2 + συμφωνίες επαναγοράς και χρεόγραφα (έως δύο έτη)
Μέτρηση της προσφοράς χρήματος στις Ηνωμένες Πολιτείες
- M0: Το σύνολο του φυσικού χρήματος που κυκλοφορεί στην οικονομία (Γραμμάτια FED + χαρτονομίσματα ΗΠΑ + νομίσματα)
- M1: M0 + καταθέσεις όψεως όπως και οι περισσότεροι λογαριασμοί ταμιευτηρίου
- M2: Μ1 + κάποιες κατηγορίες βραχυπρόθεσμων καταθέσεων (έως 100.000 $), κάποιοι λογαριασμοί χρηματαγοράς, και κάποια αμοιβαία κεφάλαια χρηματαγοράς
- MZM (Money Zero Maturity): M2 - προθεσμιακές καταθέσεις + κεφάλαια χρηματαγοράς (σημαντικός δείκτης για τη FED καθώς ιστορικά προβλέπει τον πληθωρισμό)
- M3: M2 + μεγάλες προθεσμιακές καταθέσεις, θεσμικό χρήμα, συμφωνίες επαναγοράς, και ευρωδολάρια
- M4: M3 + κάποια επιπλέον γραμμάτια
■ Συνδέοντας το Τύπωμα Χρήματος, τις Συνθήκες Ρευστότητας, και την Πορεία των Παγκόσμιων Αγορών
Γιώργος Πρωτονοτάριος, Σύμβουλος Επενδύσεων
Η αρχική ανάλυση (στα αγγλικά) δημοσιεύτηκε στο συνεργατικό TradingCenter.org
για το FxStreet.gr (c), 3η Μαρτίου 2025
Πηγές :
- BIS «Global liquidity – concept, measurement and policy implications»: https://www.bis.org/publ/cgfs45.pdf
- Mises Institute «The Difference between Money Supply & Liquidity»: https://mises.org
- Wikipedia, "Money Supply": https://en.wikipedia.org/wiki/Money_supply
L ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ στο FxStreet.gr