ΟΙ 20 ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΟΥ TRADING
Να είστε πάντα προετοιμασμένοι για το απροσδόκητο, κάθε μέρα να υποθέτετε ότι όλες οι θέσεις σας είναι λάθος, να κινήστε πάντα αντίθετα στο πλήθος, και είναι είστε πάντα έτοιμοι να πάρετε μόνο αυτό που δίνει η αγορά.
1 ■ Το επενδυτικό σας στυλ πρέπει να είναι συμβατό με την προσωπικότητά και τον χαρακτήρα σας
Ο χαρακτήρας και η προσωπικότητά ενός επενδυτή διαδραματίζουν ένα σημαντικότατο ρόλο κατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Ο φόβος και η απληστία είναι οι χειρότεροι εχθροί, καθώς οδηγούν τους επενδυτές στο να διαθέτουν ‘αδύναμα χέρια’.
Το επενδυτικό σας στυλ να πρέπει να ταιριάζει 100% με την προσωπικότητα σας έτσι ώστε τα χέρια σας να είναι πάντα δυνατά ανεξάρτητα από τις συνθήκες της αγοράς. Η καλύτερη επενδυτική στρατηγική είναι αυτή που επιτρέπει το καθαρό μυαλό και την πλήρη ουδετερότητα των συναισθημάτων σας. Ο συναισθηματισμός είναι ο χειρότερος επενδυτικός σύμβουλος και ποτέ δεν πρέπει να είστε συναισθηματικά συνδεδεμένοι με τις τοποθετήσεις σας. Να δένεστε με τους τους ανθρώπους σας όχι με τις επενδύσεις σας.
□ Εάν είστε άτομο που δεν αρέσκεται στον κίνδυνο, αποφύγετε τις ημερήσιες συναλλαγές (day-trading) και ποτέ μην χρησιμοποιήσετε μόχλευση κεφαλαίου (capital leverage)
□ Εάν είστε αρχάριος, ξεκινήστε χρησιμοποιώντας έναν δοκιμαστικό λογαριασμό (demo account) για να δοκιμάσετε τις δεξιότητές σας πριν προχωρήσετε σε συναλλαγές με πραγματικά χρήματα (real account)
2 ■ Να είστε πάντα προετοιμασμένοι για αυτό που θεωρείται απροσδόκητο
Όταν επενδύετε στις διεθνείς αγορές, θα πρέπει να περιμένετε το απροσδόκητο. Τίποτα δεν είναι αδύνατο και δεν υπάρχουν όρια για το πού μπορεί να πάει η τιμή, είτε πάνω, είτε κάτω. Οι αγορές τείνουν να αντιδρούν υπερβολικά σε απροσδόκητα νέα, ωστόσο, μακροπρόθεσμα υπερισχύει η λογική.
Να είστε προετοιμασμένοι για κάθε ενδεχόμενο και να εκμεταλλεύεστε τον φόβο και την αβεβαιότητα των άλλων. Όταν κυριαρχεί αβεβαιότητα, χτίστε μακροπρόθεσμες θέσεις στην αγορά, χωρίς να χρησιμοποιείτε οποιαδήποτε κεφαλαιακή μόχλευση. Όπως λέει ο Warren Buffet, η αβεβαιότητα είναι ο φίλος του αγοραστή μακροπρόθεσμων αξιών.
Ο Τζορτζ Σόρος υποστηρίζει: «Οι αγορές είναι γενικά απρόβλεπτες. Οι επιτυχημένοι επενδυτές τηρούν αυτή τη φιλοσοφία από καρδιάς. Οι αγορές είναι πραγματικά τυχαίες και κανείς δεν ξέρει πού, πότε και πώς θα κινηθούν οι τιμές. Οι μεγαλύτερες ευκαιρίες βρίσκονται σε αυτά τα απροσδόκητα γεγονότα, επειδή οι περισσότεροι στοιχηματίζουν στο προφανές, και οι περισσότεροι άνθρωποι κάνουν λάθος. Το κλειδί είναι να είστε έτοιμοι για κάθε σενάριο που μπορεί να συμβεί, ώστε να μπορείτε να επωφεληθείτε από τις ευκαιρίες που θα ακολουθήσουν.”
3 ■ Κάθε μέρα υποθέστε ότι όλες οι θέσεις σας είναι λανθασμένες
Όταν επενδύετε στις διεθνείς αγορές, δεν έχετε περιθώρια να έχετε ‘εγώ’. Δεν υπάρχει βεβαιότητα για τίποτα και κανείς δεν ξέρει τι πρόκειται να συμβεί αύριο. Συνεπώς, πρέπει να επαναξιολογείτε συστηματικά τις θέσεις σας, και να έχετε ένα σχέδιο που καλύπτει κάθε πιθανό σενάριο. Να γνωρίζετε πάντα τι πρέπει να κάνετε σε περίπτωση που οι θέσεις σας αποδειχτούν λανθασμένες. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορείτε να χτίσετε εμπιστοσύνη και να επενδύσετε αντικειμενικά.
Ο Πολ Τούντορ Τζόουνς λέει: «Μην είσαι ήρωας. Μην έχεις εγώ. Να αμφισβητείς πάντα τον εαυτό σου και την ικανότητά σου. Να ποντάρεις μόνο όταν οι πιθανότητες είναι ουσιαστικά υπέρ σου. Μην στοιχηματίζετε στην αγορά, εκτός και αν έχεις περιθώριο ασφαλείας.”
4 ■ Οι τρεις προϋποθέσεις για την επιλογή τοποθετήσεων με υψηλή πιθανότητα επιτυχίας
Μια τοποθέτηση με μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας, απαιτεί τρία στοιχεία να συμφωνούν και να δείχνουν προς την ίδια κατεύθυνση:
(α) Θεμελιώδη στοιχεία (Hard Fundamentals)
(β) Τεχνική Ανάλυση (Technical Analysis)
(γ) Τόνος της αγοράς (Market Tone)
Όπως πολύ ορθά αναφέρει ο Μάικλ Μάρκους:
□ Τα θεμελιώδη στοιχεία πρέπει να υποδηλώνουν ότι υπάρχει ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια σημαντική κίνηση των τιμών
□ Το γράφημα πρέπει να δείχνει μια τάση τιμών που κινείται προς την κατεύθυνση που προτείνουν τα θεμελιώδη στοιχεία
□ Όταν βγαίνουν νέα, η αγορά πρέπει να ενεργεί με τρόπο που να αντικατοπτρίζει τον σωστό ψυχολογικό τόνο. Για παράδειγμα, μια ανοδική αγορά ταύρων θα πρέπει να παρακάμπτει τις αρνητικές ειδήσεις και να ανταποκρίνεται σθεναρά στις θετικέςh ειδήσεις.
Οι επιτυχημένοι επενδυτές διαθέτουν την πειθαρχία να αποδέχονται μόνο τις τοποθετήσεις με υψηλή πιθανότητα επιτυχίας.
5 ■ Παρακολουθήστε προσεκτικά πώς ανταποκρίνεται η αγορά σε νέα θεμελιώδη δεδομένα
Μία από τις πιο διορατικές στιγμές κατά την επενδυτική αξιολόγηση μιας τοποθέτησης προέρχεται από την παρακολούθηση του τρόπου με τον οποίο η αγορά ανταποκρίνεται σε σημαντικές ειδήσεις και σε νέα θεμελιώδη δεδομένα. Η παρακολούθηση του τρόπου με τον οποίο η αγορά ανταποκρίνεται σε θεμελιώδης πληροφορίες μπορεί να σας πει πολλά για το τι κάνουν οι μεγάλοι παίκτες (smart money).
□ Οι ανοδικές αγορές πρέπει να αγνοούν τις αρνητικές ειδήσεις και να ανταποκρίνονται ιδιαίτερα θετικά στις καλές ειδήσεις
□ Οι πτωτικές αγορές πρέπει να αγνοούν τις θετικές ειδήσεις και να ανταποκρίνονται ιδιαίτερα αρνητικά στα κακά νέα
□ Εάν η αγορά κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση από τις ειδήσεις, είναι ένα αρχικό σημάδι ότι οι μεγάλοι παίκτες κινούνται
□ Παρακολουθείτε πάντα τον όγκο συναλλαγών, όταν ο όγκος συναλλαγών αυξάνεται απότομα και η αγορά κινείται σε αντίθεση με τις ειδήσεις, τότε είναι σχεδόν σίγουρο ότι οι μεγάλοι παίκτες είτε πωλούν είτε αγοράζουν επθετικά
Ο Τζο Βίντιτς λέει: «Αν υπάρχουν πτωτικές ειδήσεις πριν από το άνοιγμα και η αγορά δεν υποχωρεί πολύ κατά την πρώτη ώρα, αυτό δείχνει ότι τα έξυπνο χρήμα δεν πωλεί και ότι η πτώση είναι μια ευκαιρία αγοράς».
6 ■ Τα γραφήματα δεν προβλέπουν το μέλλον, μπορούν μόνο να προβλέψουν τη μεταβλητότητα και να αποκαλύψουν πιθανούς συνδυασμούς Ανταμοιβής / Κινδύνου
Πολλοί επενδυτές πιστεύουν ότι η τεχνική ανάλυση μπορεί να προβλέψει το μέλλον. Αυτό όμως είναι λάθος, γιατί υπάρχουν πολλά απροσδόκητα γεγονότα που μπορούν να συμβούν και να ανατρέψουν οποιαδήποτε τάση των τιμών. Καμία τεχνική ανάλυση δεν μπορεί να ενσωματώσει όλα αυτά τα συμβάντα που μπορεί να λάβουν χώρα, και φυσικά ούτε να τα προβλέψει. Ωστόσο, η τεχνική ανάλυση εξακολουθεί να είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για την πρόβλεψη της επερχόμενης μεταβλητότητας της αγοράς αλλά και για τον προσδιορισμό των συνδυασμών κινδύνου / ανταμοιβής.
Ο Peter L. Brandt λέει: «Έχω κερδίσει τα προς το ζην από το 1975 συναλλασσόμενος συμβόλαια Futures χρησιμοποιώντας γραφήματα. Τα συμπεράσματα μου για τα διαγράμματα είναι:
- Τα διαγράμματα ΔΕΝ προβλέπουν τιμές
- Τα περισσότερα μοτίβα γραφήματος (chart patterns) αποτυγχάνουν
- Τα διαγράμματα απλά μας λένε πού ήταν μια αγορά πριν
- Η αξία στην χρήση διαγραμμάτων βρίσκεται στη διαχείριση συνδυασμών κινδύνου / ανταμοιβής »
7 ■ Να είστε πρόθυμοι να πάρετε μόνο ότι σας δίνει η αγορά
Είναι απαραίτητο να έχετε πάντα τιμές στόχους (target prices) στις τοποθετήσεις σας. Καθώς χρειάζεστε μια τιμή στόχο και ένα επίπεδο stop-loss αν θέλετε να υπολογίσετε την αναλογία Κινδύνου / Ανταμοιβής.
Ίσως ο καλύτερος τρόπος εξόδου είναι η κλιμακωτή έξοδος (scale-out) με κλιμακωτούς στόχους τιμών. Ωστόσο, σε περίπτωση που οι συνθήκες της αγοράς αλλάζουν δυσμενώς, πρέπει να είστε πρόθυμοι να αλλάξετε και τις τιμές στόχου σας. Όταν τα πράγματα αρχίζουν να ξεφεύγουν από τον έλεγχό σας, πρέπει να είστε πρόθυμοι να κλείσετε τις θέσεις σας και να λάβετε ότι μόνο σας προσφέρει η αγορά. Δεν μπορείτε ποτέ να αγνοήσετε την αγορά.
Η Λίντα Μπράντφορντ Ράτσκε λέει: «Είμαι σταθερά πιστή στην πρόβλεψη της κατεύθυνσης των τιμών, αλλά όχι στην έκταση της κατεύθυνσης. Δεν θέτω στόχους τιμών. Βγαίνω όταν η αγορά μου λέει ότι ήρθε η ώρα να βγω, αντί να βασίζομαι σε οποιαδήποτε εκτίμηση για το πόσο μακριά έχει φτάσει η τιμή. Πρέπει να είστε πρόθυμοι να πάρετε αυτό που σας δίνει η αγορά.”
8 ■ Οι αγορές κινούνται πλάγια το 85% του χρόνου, και έχουν τάση μόλις το 15% του χρόνου
Σήμερα, όλοι προσπαθούν να ακολουθήσουν την τάση των τιμών (follow the trend), καθώς οι περισσότεροι επενδυτές έχουν την αντίληψη ότι οι αγορές έχουν πάντα τάση. Αυτό όμως δεν είναι καθόλου αλήθεια. Τις περισσότερες φορές οι αγορές κινούνται μεταξύ δύο επιπέδων τιμών (ranging), χωρίς τάση.
□ Όταν οι τιμές συσσωρεύουν πλαγίως πριν από μια μεγάλη άνοδο, αυτή η περίοδος ονομάζεται accumulation period
□ Όταν οι τιμές συσσωρεύουν πλαγίως πριν από μια μεγάλη πτώση, αυτή η περίοδος ονομάζεται distribution period
Ο Πολ Τούντορ Τζόουνς λέει: «Οι αγορές κινούνται προς τα πλάγια περίπου το 85 τοις εκατό του χρόνου. Αλλά οι αγορές έχουν και τάση, 15 τοις εκατό του χρόνου, και πρέπει να ακολουθήσετε αυτή την τάση.”
9 ■ Όταν οι αγορές είναι υπερβολικά συναισθηματικές, είναι ασύμμετρες και σχεδόν πάντα λανθασμένες αγορές
Μην εμπιστεύεστε μια αγορά που είναι συναισθηματικά φορτισμένη. Τις περισσότερες φορές, αυτοί οι τύποι αγορών είναι ασύμμετροι. Οι ανισορροπίες ζήτησης / προσφοράς δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες για ένα «long squeeze» ή για ένα «short squeeze», που σημαίνει ότι η αγορά κινείται αντίθετα από εκεί που την περιμένουν οι περισσότεροι. Εάν η μεγάλη πλειονότητα των επενδυτών δημιουργούν θέσεις αποκλειστικά προς μία κατεύθυνση, η αγορά λογικά θα κινηθεί στην αντίθετη πλευρά.
Ο Ρίτσαρντ Ντένις λέει: «Η συντριπτική πλειοψηφία των επενδυτών είναι λάθος. Έχω μάθει ότι οι αγορές, που κατευθύνονται από τρελά πλήθη, είναι συχνά παράλογες.”
10 ■ Βασικά, να είστε αντίθετοι στο πλήθος
Όπως έχει αναφερθεί από το FxStreet.gr επανειλημμένα, το trading είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος, και καθώς υπάρχουν λίγα άτομα που κερδίζουν πολλά χρήματα, η πλειοψηφία των επενδυτών πρέπει να χάνει χρήματα. Το κοπάδι προορίζεται να είναι λάθος. Δεν γίνεται να κερδίζουν όλοι. Μόλις το καταλάβετε αυτό, θα προσθέτετε πάντα μια διαφορετικότητα στις επενδυτικές σας αποφάσεις σε σχέση με το τι πιστεύουν οι περισσότεροι.
11 ■ Διατηρήστε την θέση σας όσο δεν έχει αλλάξει η θεμελιώδης εικόνα
Όπως προαναφέρθηκε, η απόφαση για το άνοιγμα μιας οποιαδήποτε επενδυτικής θέσης πρέπει να βασίζεται σε ένα θεμελιώδες λόγο. Όσο το θεμελιώδες τοπίο παραμένει το ίδιο, η καλύτερη ιδέα είναι να παραμείνετε στη θέση σας. Ωστόσο, εάν η αγορά τρέχει πολύ γρήγορα, μπορείτε να αποσύρετε την αρχική σας επένδυση και να κρατήσετε μέσα μόνο τα κέρδη σας.
Ο Peter Lynch λέει: «Το κόλπο δεν είναι να μάθεις να εμπιστεύεσαι τα συναισθήματα του εντέρου σου, αλλά να πειθαρχείς τον εαυτό σου για να τα αγνοείς. Παραμείνετε στις θέσεις σας, εφόσον η θεμελιώδης ιστορία δεν έχει αλλάξει.
□ Υπάρχει πάντα κάτι που θα σε ανησυχεί
□ Αποφύγετε να σκέφτεστε το Σαββατοκύριακο
□ Αγνοήστε τις τελευταίες τρομερές προβλέψεις των δημοσιογράφων
□ Πουλήστε μια μετοχή επειδή τα θεμελιώδη στοιχεία της εταιρείας επιδεινώνονται, όχι επειδή ο ουρανός πέφτει.”
12 ■ Παρακολουθείστε την Εβδομαδιαία Ανάλυση COT (Commitments of Traders)
Η ανάλυση COT (Commitments of Traders) είναι μια εβδομαδιαία έκθεση του CFTC, στην οποία απεικονίζονται οι συνολικές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες θέσεις όλων των επενδυτών της αγοράς συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης (Futures) των ΗΠΑ.
Η έκθεση αυτή περιλαμβάνει τις θέσεις σε όλες τις μεγάλες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγματικών ισοτιμιών (Forex), μετοχές, Bitcoin, κτλ. Η έκθεση COT αναφέρεται στις συνολικές θέσεις των παρακάτω κατηγοριών επενδυτών:
(a) Εμπορικοί επενδυτές (Commercial Traders)
(b) Μη-Εμπορικοί επενδυτές (Non-Commercial Traders)
(c) Μικροί κερδοσκόποι (Small Speculators)
Οι σημαντικές πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην έκθεση COT είναι οι συνολικές θέσεις των μη-εμπορικών φορέων ή αλλιώς Non-Commercial Traders. Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει τα hedge funds, μεγάλους κερδοσκόπους, επενδυτικές τράπεζες, κλπ. Σημαντικές αλλαγές στις θέσεις των Non-Commercial Traders υποδεικνύει πολλές φορές μια επερχόμενη αναστροφή των τάσεων στην αγορά spot.
► CFTC -Commitments of Traders | ► CME Forex Futures COT
Εικόνα: Παράδειγμα COT Report στο Ευρωδολάριο (EURUSD)
Σε γενικές γραμμές, θέλετε να κάνετε το αντίθετο από τους εμπορικούς επενδυτές και τους μικρούς κερδοσκόπους, και να κάνετε το ίδιο με τους μη-εμπορικούς επενδυτές.
13 ■ Μην προσπαθήσετε να αγοράσετε τον πάτο της αγοράς -Αγοράστε το εύκολο μέρος
Δεν έχει απολύτως κανένα νόημα να προσπαθείς να αγοράσεις τον πάτο της αγοράς και μετά να προσπαθείς να πουλήσεις την κορυφή. Κανένας δεν μπορεί να το κάνει αυτό. Ο πάτος και η κορυφή μιας αγοράς είναι απρόβλεπτοι καθώς σχηματίζονται βάσει αβέβαιων γεγονότων. Η κλιμακωτή είσοδος κατά την αγορά και η κλιμακωτή έξοδος κατά την πώληση έχουν αποδειχθεί οι καλύτεροι τρόποι αντιμετώπισης της αβεβαιότητας.
Επιβεβαίωση Κορυφής/Πάτου
Πριν ανοίξετε το μεγαλύτερο μέρος της θέσης σας είναι σοφό να περιμένετε κάποιο είδος επιβεβαίωσης. Αναζητήστε:
□ Σημαντικό όγκο συναλλαγών στο σημείο αναστροφής της τάσης
□ Ένα εβδομαδιαίο ή και μηνιαίο κλείσιμο πάνω από ένα σημείο σημαντικής αντίστασης ή στήριξης των τιμών
□ Μοτίβα γραφήματος (chart patterns) στο ημερήσιο γράφημα (D1) όπως «διπλός πάτος», «διπλή κορυφή», και «κύπελλο και λαβή»
□ Μοτίβα στο γράφημα κεριών, όπως για παράδειγμα ένα Doji στο ημερήσιο, εβδομαδιαίο, ή και μηνιαίο γράφημα
□ Διορθώσεις των τιμών κοντά σε επίπεδα Fibonacci (με χρήση του εργαλείου Fibonacci Retracement στο ημερήσιο γράφημα -D1)
Όπως επισημαίνει ο Randy McKay: «Θέλω να πιάσω το εύκολο μέρος μιας κίνησης των τιμών. Δεν προσπαθώ ποτέ να αγοράσω στο κατώτατο σημείο ή να πουλήσω στην κορυφή. Ακόμα κι αν καταφέρετε να αγοράσετε στο κατώτατο σημείο, η αγορά μπορεί να καταλήξει να κάθεται εκεί για χρόνια, και το κεφάλαιό σας να εγκλωβιστεί. Δεν θέλετε να έχετε μια θέση πριν ακόμα ξεκινήσει μια κίνηση. Θέλετε να περιμένετε μέχρι να ξεκινήσει η κίνηση πριν μπείτε στην αγορά.”
14 ■ Πιάνοντας την αντιστροφή της τάσης των τιμών
Μερικές από τις μεγαλύτερες επενδυτικές ευκαιρίες στη ζωή είναι όταν μπαίνετε νωρίς σε μια σημαντική αντιστροφή της αγοράς. Ωστόσο, η είσοδος με θέσεις ενάντια στην κύρια τάση της αγοράς είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και δεν συνιστάται. Χρειάζεται εξαιρετική εμπειρία να μπορείς να κατανοείς πότε η αγορά είναι υπέρ-πουλημένη είτε υπέρ-αγορασμένη.
□ Μελετήστε τις μακροοικονομικές προοπτικές της τρέχουσας τάσης και επικεντρωθείτε στο εάν υπάρχουν κάποιες πρόσφατες αλλαγές στο θεμελιώδες τοπίο
□ Αναζητήστε πάντα αξιόπιστη επιβεβαίωση πριν στοιχηματίσετε στην αναστροφή των τιμών (όγκος συναλλαγών, κτλ)
□ Όταν στοιχηματίζετε στην αναστροφή της τάσης, μην αποδεχτείτε μια αναλογία επιβράβευσης / κινδύνου μικρότερη από 5:1
Ο Πωλ Τούντορ Τζόουνς λέει: «Το ιδανικό σημείο είναι όταν βρείτε κάτι με μια συναρπαστική αποτίμηση που μόλις αρχίζει να ανεβαίνει. Αυτό είναι το όνειρο κάθε επενδυτή.”
15 ■ Οι βασικοί κινητοί μέσοι όροι τιμών που πρέπει να παρακολουθείτε
Ένας από τους ευκολότερους τρόπους εντοπισμού της κύριας τάσης οποιασδήποτε αγοράς είναι η παρακολούθηση του κινητού μέσου όρου των 200 ημερών. Όταν η τιμή διασπά και κλείνει για 2-3 ημέρες πάνω/κάτω από τον κινούμενο μέσο όρο των 200 ημερών, είναι ένα ισχυρό σημάδι μιας επερχόμενης αντιστροφής τάσεων. Αυτό ισχύει σχεδόν για κάθε χρηματοπιστωτική αγορά.
Υπάρχουν έξι βασικοί σημαντικοί κινητοί μέσοι όροι για παρακολούθηση:
□ Απλός (SMA) και Εκθετικός (EMA) μέσος όρος 200 περιόδων (Ημερήσιο, Εβδομαδιαίο, και Μηνιαίο γράφημα)
□ Απλός (SMA) και Εκθετικός (EMA) μέσος όρος 50 περιόδων (Ημερήσιο, Εβδομαδιαίο, και Μηνιαίο γράφημα)
□ Απλός (SMA) και Εκθετικός (EMA) μέσος όρος 21 περιόδων (Ημερήσιο, Εβδομαδιαίο, και Μηνιαίο γράφημα)
Ο Paul Tudor Jones λέει: «Η βασική μέτρηση για όλα όσα βλέπω είναι ο κινητός μέσος όρος των 200 ημερών… εάν χρησιμοποιείτε τον κανόνα κινητού μέσου όρου 200 ημερών, μια αρχή θα ήταν: βγείτε από οτιδήποτε πέφτει κάτω από τον κινούμενο μέσο όρο των 200 ημερών.”
16 ■ Οι διασπάσεις κρίσιμων επιπέδων των τιμών πρέπει να είναι βίαιες και να επιβεβαιώνονται από σημαντικό όγκο
Οι διασπάσεις κρίσιμων επιπέδων των τιμών (price breakouts) προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες για είσοδο στην αγορά. Ωστόσο, στατιστικά το μεγαλύτερο ποσοστό των διασπάσεων είναι ψεύτικο (fake breakouts). Για να ξεχωρίσετε ένα πραγματικό breakout από ένα ψεύτικο breakout, προσπαθήστε να απαντήσετε τις παρακάτω ερωτήσεις:
□ Είναι το ξέσπασμα αρκετά βίαιο;
□ Αυξάνεται σημαντικά ο όγκος συναλλαγών;
□ Υπάρχει τουλάχιστον ένα ημερήσιο κλείσιμο πάνω ή κάτω από τη τιμή διάσπασης;
□ Υπάρχει τουλάχιστον ένα εβδομαδιαίο ή / και ένα μηνιαίο κλείσιμο πάνω ή κάτω από τη τιμή διάσπασης;
Όσο περισσότερη επιβεβαίωση λαμβάνετε απατώντας τις παραπάνω ερωτήσεις, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα η διάσπαση των τιμών να είναι πραγματική και όχι πλασματική. Ο Bruce Kovner λέει: «Μια βίαιη διάσπαση των τιμών είναι πολύ πιο αξιόπιστη από μια συμβατική διάσπαση των τιμών».
17 ■ Ο όγκος υποδηλώνει τις κορυφές των μακροπρόθεσμων τάσεων στην αγορά
Κατά κανόνα ο όγκος των συναλλαγών μιας αγοράς υποδεικνύει τα σημεία κορύφωσης της μακροπρόθεσμης τάσης των τιμών. Κατά την τρελή κούρσα του Ελληνικού Χρηματιστηρίου το 1999, την ημέρα της κορύφωσης ο όγκος συναλλαγών ξεπέρασε τα 650 δις δραχμές. Όσο και αν ακούγεται απίστευτο, εκείνη την ημέρα το Ελληνικό Χρηματιστήριο ξεπέρασε σε αξία συναλλαγών το Γερμανικό χρηματιστήριο. Οι μεγάλοι παίχτες ‘ξεφόρτωσαν’ συντονισμένα τις μετοχές τους στα χέρια των μικρών παιχτών του Ελληνικού Χρηματιστήριου. Αυτό που ακολούθησε μετά ήταν καθημερινά “Limit Down’ χωρίς την δυνατότητα πώλησης.
Μια ξαφνική αύξηση του όγκου συναλλαγών σε σημείο αντιστροφής της αγοράς είναι ένα ισχυρό σημάδι ότι η τάση των τιμών είναι πιθανό να αλλάξει μακροπρόθεσμα. Αυτό συμβαίνει καθώς η απότομη αύξηση του όγκου συναλλαγών προέρχεται από μεγάλους παίκτες που ρευστοποιούν μαζικά τις θέσεις τους. Κατά κανόνα, όταν οι μεγάλοι παίχτες ρευστοποιούν μαζικά η μακροπρόθεσμη τάση αλλάζει.
Ο Paul Tudor Jones λέει σχετικά με τη συντριβή του Αμερικάνικου χρηματιστηρίου στις 19 Οκτωβρίου 1987: «Όταν μπήκαμε στη Δευτέρα, 19 Οκτωβρίου, ξέραμε ότι η αγορά επρόκειτο να καταρρεύσει εκείνη την ημέρα. Καθώς η προηγούμενη Παρασκευή ήταν ημέρα ρεκόρ σε συναλλαγές. Το ίδιο ακριβώς συνέβη το 1929, δύο ημέρες πριν από τη συντριβή.” Όπως λοιπόν γίνεται αντιληπτό η ιστορία επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά και τιμωρεί αυτούς που δεν την διαβάζουν.
18 ■ Επιλογή δεικτών εφαρμόζοντας τη δυαδική αρχή
Είναι καλύτερο η επιλογή δεικτών να έχει βάση μια δυαδική αρχή και όχι να πραγματοποιείται με τον υπολογισμό σταθμίσεων. Αυτό σημαίνει ότι αν έχουμε κάποιους δείκτες που παρακολουθούμε, πρέπει να τους επιλέγουμε με δυαδικό τρόπο (ΝΑΙ/ΟΧΙ) και να μην προσπαθούμε να τους σταθμίσουμε.
Ο William Eckhardt λέει: «Κάποιος θα μπορούσε να αντισταθμίσει πολλούς διαφορετικούς δείκτες. Αλλά αυτή η προσέγγιση τείνει να είναι υποθετική όσον αφορά τη σχέση μεταξύ των διαφόρων δεικτών. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η καλύτερη τακτική δεν είναι κάποιο βελτιστοποιημένο σχήμα στάθμισης, αλλά μάλλον η στάθμιση κάθε δείκτη κατά 1 ή 0. Με λίγα λόγια, αποδεχτείτε ή απορρίψτε.”
19 ■ Κλείνοντας τη θέση σας προς την κατεύθυνση που κινείται η αγορά
Τις περισσότερες φορές πρέπει να κρατάτε τις κερδοφόρες θέσεις σας και να ‘τρέχετε’ τα κέρδη σας, γιατί όπως έχει αναφερθεί οι επαγγελματίες της αγοράς κάνουν ακριβώς αυτό, ‘τρέχουν’ τα κέρδη τους. Ωστόσο, όταν μια θέση έχει ήδη κερδίσει πολλά χρήματα και η τιμή-στόχος σας είναι κοντά, τότε είναι σώφρον να πάρετε τα κέρδη σας προς την κατεύθυνση της αγοράς.
Αν περιμένετε την αγορά να αρχίσει να υποχωρεί πριν πάρετε τα κέρδη σας, τότε ο εγκλωβισμός σας είναι ένα πιθανό σενάριο. Η Λίντα Μπράντφορντ Ράτσκε λέει: «Είναι καλύτερο να βγείτε από τη θέση σας προς την κατεύθυνση που κινείται η αγορά και να επωφεληθείτε από τη θετική ολίσθηση.”
20 ■ Συμβουλές για νέους επενδυτής
Η Linda Bradford Raschke δίνει μερικές σημαντικές συμβουλές σε αρχάριους επενδυτές:
□ "Πλησιάστε όσο μπορείτε έναν επιτυχημένο επενδυτή, σκεφτείτε ακόμα και να εργαστείτε για αυτόν δωρεάν
□ Επικεντρωθείτε στον κόσμο των συναλλαγών και εγκαταλείψτε τα πάντα
□ Κατανοήστε ότι η εκμάθηση των αγορών μπορεί να διαρκέσει χρόνια
□ Ξεκινήστε βρίσκοντας μια συγκεκριμένη αγορά και εξειδικευτείτε
□ Χωρίς να κοιτάτε ένα ενδοημερήσιο γράφημα, σημειώστε την τιμή κάθε πέντε λεπτά, από το άνοιγμα έως το κλείσιμο.Κάντε το για μια ολόκληρη εβδομάδα
□ Πού είναι τα επίπεδα στήριξης και αντίστασης;Πώς δρα η τιμή όταν φτάνει σε αυτά τα επίπεδα; Τι συμβαίνει την τελευταία μισή ώρα; Πόσο διαρκεί κάθε κίνηση εντός της ημέρας; Δεν θα πιστέψετε πόσο μπορείτε να μάθετε από αυτήν την άσκηση
□ Ποτέ μην φοβάστε τις αγορές.Ποτέ μην φοβάστε να κάνετε λάθος. Εάν κάνετε λάθος, μην περιπλέξετε τη θέση σας, προσπαθώντας να το αντισταθμίσετε - απλά βγείτε
□ Ποτέ μην είσαι άπληστος.Είναι εντάξει να αφήσετε χρήματα στο τραπέζι. Εάν δεν μπορείτε να μπείτε σε ευνοϊκή τιμή, αφήστε την συναλλαγή αυτή, και ψάξτε την επόμενη
□ Τέλος, θυμηθείτε ότι ένας επενδυτής είναι κάποιος που κάνει τη δική του δουλειά, έχει το δικό του σχέδιο παιχνιδιού και παίρνει τις δικές του αποφάσεις.Εάν βρεθείτε ποτέ στον πειρασμό να αναζητήσετε τη γνώμη κάποιου άλλου για μια θέση, είναι συνήθως ένα σημάδι ότι πρέπει να βγείτε από τη θέση σας.”
■ Οι 20 Βασικοί Κανόνες του Trading
Γιώργος Πρωτονοτάριος
για το FxStreet.gr (c) -Απαγορεύεται η Αντιγραφή και η Αναδημοσίευση Περιεχομένου Χωρίς Άδεια
L ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ στο FxStreet.gr • ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ • ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ • ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗ • ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ • ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
► Επενδυτικό Λεξικό
► News Blog
► Μεσίτες Διεθνών Αγορών
► Βιβλία Trading
► Οδηγός Τεχνικής Ανάλυσης
► Μέθοδοι Τεχνικής Ανάλυσης
► Εργαλεία TA από τον Γ. Πρωτονοτάριο
► Δείκτες Τεχνικής Ανάλυσης
► Προβλέποντας το Ύψος των Επιτοκίων
► Ιστορία και Σημασία των Επιτοκίων
► Έκθεση COT (Αγορά Παραγώγων)
► Εισαγωγή στη Διαχείριση Χαρτοφυλακίου
► Όλοι οι Δείκτες Διαχείρισης
► Κανόνες Διαχείρισης Χαρτοφυλακίου
► Κανόνες Ανάλυσης των Αγορών
► Επενδυτικό Κλίμα
► Βασικοί Κανόνες του Trading
► Επενδυτικοί Κανόνες 72, 115, και 144