Παρουσιάζονται 22 από τους σημαντικότερους δείκτες όγκου συναλλαγών στην τεχνική ανάλυση. Περιλαμβάνονται τόσο βραχυπρόθεσμοι όσο και μακροπρόθεσμοι δείκτες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάλυση και αξιολόγηση της συμπεριφοράς τόσο συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων όσο και ολόκληρων οργανωμένων αγορών.
Γιατί είναι λοιπόν σημαντική η ανάλυση βάσει του όγκου συναλλαγών;
Αφενός είναι σημαντική γιατί ο όγκος συναλλαγών τείνει να προηγείται μιας σημαντικής κίνησης της αγοράς, αλλά και γιατί το εύρος των συναλλαγών καθορίζει τη δυναμική και τη συνέχιση ή όχι της τάσης των τιμών. Συνδυάζοντας τον όγκο συναλλαγών με την τιμή, οι επενδυτές μπορούν να έχουν μια πλήρη εικόνα του τι συμβαίνει πραγματικά στην αγορά.
- Ο όγκος τείνει να προηγείται της τιμής
- Ο όγκος μπορεί να επιβεβαιώσει ισχυρές τάσεις, ξεσπάσματα και ανατροπές τάσεων στην αγορά
- Οι σχηματισμοί γραφημάτων τείνουν να συνοδεύονται από ένα μοτίβο επιβεβαίωσης του όγκου συναλλαγών
Σημειώνεται ότι κατά τη χρήση ενός δείκτη όγκου, είναι κομβικό να επιλέγονται τα σωστά χρονικά πλαίσια αλλά και οι κατάλληλες παράμετροι των συναλλαγών (settings).
Δείκτες όγκου συναλλαγών που παρουσιάζονται σε αυτό το άρθρο
(Α) Δείκτες για την ανάλυση μεμονωμένων περιουσιακών στοιχείων
A.1 Βραχυπρόθεσμα έως Μεσοπρόθεσμα
- Money Flow Index (MFI)
- Equivolume
- Chaikin Money Flow (CMF)
- Ταλαντωτής Chaikin
- Open Interest
- Demand Index
- Ρυθμός Μεταβολής Όγκου (V-ROC)
- Ταλαντωτής Klinger
- Percentage Volume Oscillator (PVO)
Α.2 Μακροπρόθεσμα
- On-Balance Volume (OBV)
- Συσσώρευση/Διανομή (A/D)
- Intraday Intensity
- Δείκτης Αρνητικού όγκου (NVI)
- Δείκτης Θετικού όγκου (PVI)
(Β) Ευρύτεροι δείκτες βασιζόμενοι στον όγκο όλης της αγοράς
Β1. Βραχυπρόθεσμα
B.2 Βραχυπρόθεσμα έως Μεσοπρόθεσμα
Β3. Μακροπρόθεσμη
(Α) Δείκτες όγκου συναλλαγών για την ανάλυση μεμονωμένων περιουσιακών στοιχείων
A.1 Βραχυπρόθεσμοι έως μεσοπρόθεσμοι δείκτες όγκου συναλλαγών
Ο δείκτης Money Flow συνδυάζει την τιμή και τον όγκο συναλλαγών ώστε να υπολογίσει τη δυναμική των αγοραστών/πωλητών κατά τη διάρκεια μιας κίνησης της αγοράς.
- Επιβεβαιώνει την τάση των τιμών και αποκαλύπτει ενδεχόμενες αποκλίσεις της τάσης των τιμών
- Επισημαίνει τα υπεραγορασμένα/υπερπουλημένα επίπεδα της αγοράς σε τιμές 80/20 αντίστοιχα
(2) Equivolume (ταλαντωτής είτε δείκτης)
Ο Equivolume συνδυάζει την τιμή και τον όγκο συναλλαγών σε μία ενιαία μέτρηση. Το διάγραμμα του περιλαμβάνει ράβδους διαφορετικού ύψους και πλάτους.
- Αποτελεσματικό εργαλείο για τον εντοπισμό ξεσπάσματος των τιμών αλλά και αντιστροφής της τάσης
- Αγνοεί την τιμή ανοίγματος/κλεισίματος
- Λιγότερα δεδομένα είναι ορατά κατά την ανάλυση μακροπρόθεσμων κινήσεων της αγοράς
Ο δείκτης CMF υπολογίζει τη γραμμή συσσώρευσης/διανομής (ADL) και τη διαιρεί με τον αντίστοιχο όγκο συναλλαγών. Η αρχή πίσω από τη λειτουργία του CMF είναι ότι η συσσώρευση και η διανομή λαμβάνουν χώρα κοντά στα χαμηλά/υψηλά της αγοράς.
- Επιβεβαιώνει την τάση των τιμών και αποκαλύπτει ενδεχόμενες αποκλίσεις της τάσης των τιμών
- Παράγει σήματα αγοράς/πώλησης κατά τα περάσματα (crossovers) της γραμμής του άνω/κάτω του μηδενός
Ο ταλαντωτής Chaikin εφαρμόζει δύο EMA (εκθετικούς μέσους όρους) στη γραμμή συσσώρευσης/διανομής (ADL) αποτελώντας ουσιαστικά τον ταλαντωτή ενός δείκτη.
- Επιβεβαιώνει την τάση των τιμών και αποκαλύπτει ενδεχόμενες αποκλίσεις της τάσης των τιμών
- Βοηθά τους επενδυτές να αναγνωρίσουν μια ενδεχόμενη μεταστροφή της τάσης, καθώς μια έντονη μεταβολή στην ορμή προηγείται μιας αντιστροφής της τάσης
- Ο δείκτης παράγει σήματα αγοράς/πώλησης κατά τα περάσματα (crossovers) της γραμμής του άνω/κάτω του μηδενός
Το «Open Interest» εμφανίζει την κατεύθυνση των ανοιχτών θέσεων στις αγορές παραγώγων (Options και Futures). Δηλαδή υπολογίζει τον συνολικό αριθμό των παραγώγων συμβολαίων που δεν έχουν ακόμη διευθετηθεί.
- Το «Open Interest» παρακολουθεί τις ανοικτές θέσεις στις αγορές παραγώγων και όχι τον συνολικό όγκο συναλλαγών
- Το «Open Interest» δύναται να προσφέρει μια αξιόπιστη εικόνα της κατάστασης ρευστότητας και των προσδοκιών σε μια αγορά ή σε ένα μεμονωμένο περιουσιακό στοιχείο (π.χ. μίας μετοχής, του χρυσού, κλπ)
- Σε αρκετές περιπτώσεις, το «Open Interest» δείχνει το μέγεθος της ενεργής κερδοσκοπίας σε μια αγορά, και συνεπώς, τότε πρέπει να χρησιμοποιείται ως ένας ‘contrarian’ δείκτης
(6) Demand Index (Δείκτης ζήτησης)
Ο δείκτης χρησιμοποιεί 20+ στήλες δεδομένων με σκοπό να υπολογίσει την πίεση των αγοραστών/πωλητών. Συνδυάζοντας την τιμή και τον όγκο συναλλαγών κατά έναν πολύπλοκο τρόπο, μπορεί να αποδειχθεί ένας χρήσιμος δείκτης για την ανάλυση της κίνησης των τιμών.
- Επιβεβαιώνει την τάση των τιμών και αποκαλύπτει ενδεχόμενες αποκλίσεις της τάσης των τιμών
- Παράγει σήματα αγοράς/πώλησης κατά τα περάσματα (crossovers) της γραμμής του άνω/κάτω του μηδενός
- Μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα ασταθής σε μικρά χρονικά πλαίσια
(7) Volume Rate of Change (Ρυθμός μεταβολής όγκου ή V-ROC)
Ο ρυθμός μεταβολής του όγκου (V-ROC) υποδεικνύει εάν η τάση του όγκου συναλλαγών αναπτύσσεται ή όχι.
• Προσμετρά την ένταση των μεταβολών του όγκου συναλλαγών
• Μπορεί να επιβεβαιώσει ξεσπάσματα της τιμής (breakouts)
• Σε κάποιες περιπτώσεις, ο V-ROC μπορεί να αποδειχθεί ένας παραπλανητικός δείκτης
Ο ταλαντωτής Klinger υποδεικνύει τη μακροπρόθεσμη τάση της ροής του χρήματος σε ένα περιουσιακό στοιχείο. Ωστόσο, είναι ευαίσθητος και σε βραχυπρόθεσμες μεταβολές της ροής του χρήματος.
- Ο δείκτης συγκρίνει τη ροή του των όγκου συναλλαγών με τις κινήσεις της τιμής ενός περιουσιακού στοιχείου
- Επιβεβαιώνει την τάση της τιμής και μπορεί να αναγνωρίσει μια πιθανή αντιστροφή (εντοπίζοντας αποκλίσεις στον δείκτη)
- Ο δείκτης παράγει σήματα αγοράς/πώλησης κατά τα περάσματα (crossovers) της γραμμής του άνω/κάτω του μηδενός
(9) Percentage Volume Oscillator (PVO / Βραχυπρόθεσμη χρήση)
Ο δείκτης PVO χρησιμοποιεί την ποσοστιαία διαφορά μεταξύ δύο εκθετικών μέσον όρων (EMA) ώστε να υποδείξει περιόδους ισχυρού και ασθενούς όγκου συναλλαγών.
- Επιβεβαιώνει την τάση των τιμών και αποκαλύπτει ενδεχόμενες αποκλίσεις της τάσης των τιμών
- Κατά περιόδους, μπορεί να αποδειχθεί ασταθής και επομένως λιγότερο αξιόπιστος δείκτης
A.2 Μακροπρόθεσμοι δείκτες όγκου συναλλαγών
Ο δείκτης OBV συσσωρεύει την πίεση των αγοραστών και των πωλητών προσθέτοντας όγκο κατά τις ημέρες ανόδου και αφαιρώντας όγκο κατά τις ημέρες πτώσης. Δηλαδή, εάν η τιμή ενός περιουσιακού στοιχείου κλείσει υψηλότερα από την προηγούμενη ημέρα, ο όγκος αυτής της ημέρας θεωρείται ως ένα αυξητικό δεδομένο.
- Ο δείκτης OBV παρέχει στους επενδυτές μια γρήγορη εικόνα της μακροπρόθεσμης τάσης ενός περιουσιακού στοιχείου
- Ο δείκτης υποδεικνύει εάν ένα περιουσιακό στοιχείο βρίσκεται σε συσσώρευση ή σε διανομή
- Επιβεβαιώνει τις τάσεις των τιμών και μπορεί να υποδείξει αποκλίσεις τάσεων
(11) Δείκτης Συσσώρευσης/Διανομής (A/D)
Ο δείκτης A/D χρησιμοποιεί τον όγκο συναλλαγών και την τιμή για να υποδείξει εάν ένα περιουσιακό στοιχείο συσσωρεύεται ή διανέμεται.
- Ο A/D υπολογίζει τη σωρευτική ροή του χρήματος προς/από ένα περιουσιακό στοιχείο
- Δύναται να επιβεβαιώσει την τάση των τιμών και να εντοπίσει πιθανές αποκλίσεις μεταξύ της τιμής και της ροής του όγκου συναλλαγών
(12) Intraday Intensity (Δείτης Ενδοημερήσιας Έντασης)
Ο δείκτης συνδυάζει την τιμή με τον όγκο των συναλλαγών ώστε να υποδείξει εάν τα υψηλά/χαμηλά της ημέρας ακολουθούν τον όγκο συναλλαγών.
- Υποδεικνύει τις εισροές/εκροές κεφαλαίων προς ή από ένα περιουσιακό στοιχείο με βάση το ημερήσιο εύρος τιμών του
- Επιβεβαιώνει την τάση των τιμών και αποκαλύπτει ενδεχόμενες αποκλίσεις της τάσης των τιμών
(13) Δείκτης Αρνητικού Όγκου (NVI)
Ο δείκτης αρνητικού όγκου (Negative Volume Index) παρακολουθεί τις αλλαγές της συμπεριφοράς του όγκου συναλλαγών ώστε να αναγνωρίσει τις κινήσεις του έξυπνου χρήματος. Ο δείκτης προϋποθέτει ότι οι κινήσεις του έξυπνου χρήματος χρειάζονται λιγότερο όγκο από τις κινήσεις των υπολοίπων μικρότερων επενδυτών (retail).
- Αναγνωρίζει τις κινήσεις του έξυπνου χρήματος (» Διαβάστε περισσότερα στο FxStreet για το 'έξυπνο χρήμα')
- Επιβεβαιώνει την τάση των τιμών και αποκαλύπτει ενδεχόμενες αποκλίσεις της τάσης των τιμών
(14) Δείκτης Θετικού Όγκου (PVI)
Σε αντίθεση με τον προαναφερθέντα NVI, ο ‘Positive Volume Index’ είναι σχεδιασμένος να παρακολουθεί τις κινήσεις του λεγόμενου «χαζού χρήματος» δηλαδή της ευρείας μάζας των μικροεπενδυτών.
- Επισήμανση των κινήσεων κεφαλαίου του «χαζού χρήματος»
- Επιβεβαιώνει την τάση των τιμών και αποκαλύπτει ενδεχόμενες αποκλίσεις της τάσης των τιμών
(Β) Ευρύτεροι δείκτες βασιζόμενοι στον όγκο συναλλαγών όλης της αγοράς
Β1. Βραχυπρόθεσμοι δείκτες της ευρύτερης αγοράς
(15) Advance/Decline Volume Ratio
Ο δείκτης υπολογίζει την αναλογία του όγκου συναλλαγών όλων των ανοδικών έναντι όλων των πτωτικών περιουσιακών στοιχείων σε μια αγορά.
- Επιβεβαιώνει την τάση των τιμών και αποκαλύπτει ενδεχόμενες αποκλίσεις της τάσης των τιμών
- Μπορεί να εξομαλυνθεί με τη χρήση ενός κινητού μέσου όσου (MA)
Ο δείκτης υπολογίζει την αναλογία των ανοδικών έναντι των πτωτικών περιουσιακών στοιχείων σε μια αγορά και ύστερα τη συγκρίνει με την αναλογία του όγκου συναλλαγών ανοδικών/πτωτικών περιουσιακών στοιχείων.
- Ο δείκτης ARMS εμφανίζει μια αντίστροφη σχέση με την αγορά (contrarian indicator)
- Μπορεί να προσδιορίσει βραχυπρόθεσμα επίπεδα υπεραγοράς/υπερπώλησης
B.2 Βραχυπρόθεσμοι έως μεσοπρόθεσμοι δείκτες της ευρύτερης αγοράς
(17) Exchange Volume (Βραχυπρόθεσμη έως μεσοπρόθεσμη χρήση)
Ο όγκος ανταλλαγών αναφέρεται στον αριθμό των μετοχών που αλλάζουν χέρια κατά τη διάρκεια μιας ημέρας σε ένα οργανωμένο χρηματιστήριο (π.χ. NYSE, Nasdaq, κ.λπ.). Για μια σωστή ανάλυση, ο όγκος των συναλλαγών καλό είναι να εξετάζεται βάσει ενός μεγάλου ιστορικού πλαισίου, και όχι μεμονωμένα.
- Ο όγκος των συναλλαγών μπορεί να αξιολογήσει τη δυναμική και τη βιωσιμότητα μιας κίνησης της αγοράς
- Κατά καιρούς, μπορεί να επιβεβαιώσει τις κορυφές και τους πάτους της αγοράς
Είναι γεγονός ότι ο όγκος συναλλαγών μπορεί να υποδείξει τις μακροπρόθεσμες κορυφές και τους πάτους μιας οργανωμένης αγοράς. Για παράδειγμα, κατά την ημέρα της κορύφωσης της ανοδικής κίνησης του ΧΑΑ, τον Σεπτέμβρη του 1999, η αξία των συναλλαγών του Ελληνικού χρηματιστηρίου ξεπέρασε την αξία των συναλλαγών του Γερμανικού χρηματιστηρίου. » Περισσότερα για την ιστορία του ΧΑΑ
(18) Upside/Downside Volume Oscillator
Ο Ανοδικός/Καθοδικός Ταλαντωτής Όγκου συνδυάζει τον ανοδικό και τον πτωτικό όγκο μιας αγοράς ώστε να υποδείξει τη γενική κατεύθυνση του όγκου συναλλαγών. Η πορεία του όγκου συναλλαγών αποτελεί ένα στοιχείο αξιολόγησης της δυναμικής μιας κίνησης της αγοράς.
- Χρησιμοποιεί έναν αλγόριθμο θετικού/αρνητικού όγκου
- Προσθέτει τον όγκο σε μια ημέρα που η τιμή του περιουσιακού στοιχείου αυξάνεται, και τον αφαιρεί σε μια ημέρα που η τιμή του περιουσιακού στοιχείου μειώνεται
- Ο ταλαντωτής δύναται να υποδεικνύει τη γενική πορεία του όγκου συναλλαγών και άρα τη δυναμική μιας κίνησης των τιμών
(19) Up/Down Volume Oscillator (1O-ημερών)
Ο ταλαντωτής Up/Down Volume είναι σχεδιασμένος να αξιολογεί την ορμή του όγκου συναλλαγών με χρήση δύο κινητών μέσων όρων (ενός βραχυπρόθεσμου ΜΑ και ενός πιο μακροπρόθεσμου ΜΑ). Όταν ο ταλαντωτής γίνεται θετικός, σημαίνει ότι η ισχύς του βραχυπρόθεσμου όγκου υπερβαίνει την ισχύ του μακροπρόθεσμου όγκου, και αυτό προσδίδει ένα θετικό πρόσημο σε μια κίνηση της αγοράς. Όταν ο ταλαντωτής γίνεται αρνητικός, τότε η ένδειξη εκλαμβάνεται ως ένα σημάδι αδυναμίας μιας κίνησης των τιμών.
- Επιβεβαιώνει την τάση των τιμών και αποκαλύπτει ενδεχόμενες αποκλίσεις της τάσης των τιμών
- Ο δείκτης παράγει σήματα αγοράς/πώλησης κατά τα περάσματα (crossovers) της γραμμής του άνω/κάτω του μηδενός
Β3. Μακροπρόθεσμοι δείκτες της ευρύτερης αγοράς
(20) Cumulative Volume Index (CVI)
Ο CVI είναι ένας δείκτης ορμής όγκου που δύναται να υποδεικνύει εάν οι καθαρές ροές κεφαλαίων σε μια αγορά είναι θετικές ή αρνητικές.
- Επιβεβαιώνει την τάση των τιμών και αποκαλύπτει ενδεχόμενες αποκλίσεις της τάσης των τιμών
- Μπορεί να εμφανίζει καθυστερήσεις (lagging indicator) σε σημεία καμπής της αγοράς
(21) Cumulative Volume Delta (CVD)
Ο CVD υπολογίζει τις σωρευτικές αλλαγές του όγκου συναλλαγών για μια συγκεκριμένη περίοδο με βάση τους επιθετικούς αγοραστές/πωλητές. » Περισσότερα για τον Δείκτη CVD στο FxStreet.gr
- Εάν το δέλτα όγκου είναι πάνω από το μηδέν, ο CVD εκτυπώνει μια πράσινη γραμμή, που σημαίνει ότι η πίεση των αγοραστών υπερβαίνει την πίεση των πωλητών
- Εάν το δέλτα όγκου είναι κάτω από το μηδέν, ο CVD εκτυπώνει μια κόκκινη γραμμή, που σημαίνει ότι η πίεση των πωλητών υπερβαίνει την πίεση των αγοραστών
- Όταν ο CVD εμφανίζεται σταθερός, η αγορά βρίσκεται πιθανότατα σε φάση συσσώρευσης ή επανά-συσσώρευσης ή σε φάση διανομής
(22) Visible Profile Volume Range (VPVR)
Ο VPVR είναι ένας πολύ χρήσιμος δείκτης καθώς συνδέει τον ιστορικό όγκο συναλλαγών με κάποια συγκεκριμένα επίπεδα τιμών. Πιο συγκεκριμένα, ο VPVR δημιουργεί ένα ιστόγραμμα όγκου δεξιά του γραφήματος τιμών, υποδεικνύοντας τον συνολικό όγκο συναλλαγών που έχει αλλάξει χέρια σε κάθε επίπεδο τιμών ξεχωριστά. Αυτό το ιστόγραμμα μπορεί να βοηθήσει τους επενδυτές να αναγνωρίσουν τα επίπεδα τιμών με τη μεγαλύτερη ιστορική σημασία.
- Ο VPVR είναι ένας εύχρηστος δείκτης, ειδικά όταν εφαρμόζεται σε υψηλότερα χρονικά πλαίσια
- Ο VPVR μπορεί να αποδειχθεί ένα εξαιρετικό εργαλείο για τον προσδιορισμό των μακροπρόθεσμων επιπέδων στήριξης/αντίστασης σε μια αγορά
- Μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για την ανάλυση μιας ολόκληρης αγοράς όσο και ενός μεμονωμένου περιουσιακού στοιχείου
■ 22 Κορυφαίοι Τεχνικοί Δείκτες Όγκου Συναλλαγών
Γ. Πρωτονοτάριος για το FxStreet.gr (c)
11η Νοεμβρίου 2024
Πηγές :
- Το πρωτότυπο άρθρο μου στα αγγλικά στο ExpertSignal.com
- «Trader's Book of Volume» του Mark Leibovit
- TradingCenter.org
L ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ στο FxStreet.gr • ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ • ΕΡΓΑΛΕΙΑ Γ.Π. • ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΑ • ΤΕΧΝΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ
► Οδηγός Τεχνικής Ανάλυσης
► Θεμελιώδης Ανάλυση
► Διαχείριση Χαρτοφυλακίου
► Επενδυτικό Λεξικό
► RSI PRECISION 3
► RSI PRECISION 2
► Δείκτες ΔMP και Σ(ΔMP)
► PriceMomentum
► Μοτίβα Γραφήματος
► Εργαλεία Fibonacci
► Διαγράμματα Elliott
► Μέθοδος του Wyckoff
► Δείκτης CVD
► Δείκτης MACD
► Δείκτης ADX